Việc thu phí tham quan di tích lịch sử đang trở thành một vấn đề xã hội nóng hổi, với nhiều quan điểm trái chiều từ công chúng. Một mặt, một số người ủng hộ việc thu phí như một giải pháp cần thiết để bảo tồn và phát huy giá trị của các di tích lịch sử. Mặt khác, không ít người phản đối, cho rằng những di tích này là tài sản tinh thần chung của dân tộc và không thể bị đem ra mua bán.
Khu di tích Quốc gia đặc biệt Ngã ba Đồng Lộc, tỉnh Hà Tĩnh, là một ví dụ cụ thể cho tình trạng này. Nằm cách Hà Tĩnh chỉ 5 cây số, khu di tích này thường xuyên đón một lượng lớn khách tham quan đến dâng hương tưởng niệm và tri ân các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh tại đây. Tuy nhiên, việc vận hành và quản lý khu di tích do Ban Quản lý thuộc Tỉnh đoàn Hà Tĩnh phụ trách đang gặp phải nhiều khó khăn do thiếu nguồn lực tài chính.
Một tấm vé tham quan không chỉ đơn thuần là một khoản thu nhỏ mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động và bảo tồn giá trị của di tích. Ở nhiều quốc gia khác, việc thu phí tham quan di tích là nguồn thu chính để duy trì hoạt động của các di sản văn hóa và lịch sử. Tuy nhiên, ở Việt Nam, việc thu phí thường gặp phải sự phản đối từ dư luận do thiếu minh bạch và công bằng.
Để việc thu phí tham quan di tích trở nên hợp lý và được xã hội chấp nhận, một số nguyên tắc cần được đảm bảo. Thứ nhất, mục đích thu phí cần được minh bạch, công khai, cùng với đó là việc công khai nguồn thu và cách sử dụng nguồn thu cho các hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị di tích. Thứ hai, cần có chính sách miễn giảm phí linh hoạt và nhân văn đối với các đối tượng như cựu chiến binh, người có công với cách mạng, người khuyết tật, trẻ em, học sinh – sinh viên, cũng như cư dân địa phương.
Cuối cùng, cần có một cái nhìn linh hoạt và thấu đáo để tấm vé tham quan không trở thành rào cản mà trở thành cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa ký ức của quá khứ và trách nhiệm gìn giữ di sản của thế hệ hôm nay dành cho tương lai. Chỉ khi có được sự đồng thuận và ủng hộ từ xã hội, việc thu phí tham quan di tích mới thực sự phát huy được giá trị và ý nghĩa của nó.