Trận đánh lịch sử của Hải quân Nhân dân Việt Nam – chiến thắng bảo vệ chủ quyền biển đảo

Ngày 2 và 5 tháng 8 năm 1964, Hải quân Nhân dân Việt Nam đã ghi dấu một trong những chiến thắng lịch sử quan trọng nhất trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Cuộc chiến đấu không chỉ thể hiện tinh thần chiến đấu quả cảm của các chiến sĩ hải quân mà còn là minh chứng cho khí phách của một dân tộc quyết tâm bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Trước bối cảnh chiến lược ‘Chiến tranh đặc biệt’ của Mỹ ở miền Nam đang bị đẩy lùi, Mỹ đã chuẩn bị mở rộng chiến tranh ra miền Bắc. Từ tháng 7 năm 1964, Mỹ tăng cường các hoạt động khiêu khích tại vùng biển miền Bắc bằng tàu chiến và máy bay, tiến hành trinh sát và do thám. Nhận thức được tình hình, từ cuối năm 1963, Trung ương Đảng đã có chỉ đạo chiến lược rõ ràng: phải cảnh giác và sẵn sàng đối phó với mọi tình huống. Bộ Chính trị cũng ra chỉ thị về tăng cường sẵn sàng chiến đấu và đánh trả các hành động khiêu khích.

Ngày 6 tháng 7 năm 1964, toàn Quân chủng Hải quân chuyển sang trạng thái sẵn sàng chiến đấu cao. Sở chỉ huy tiền phương được thành lập tại sông Gianh và các tàu chiến được điều động đến các khu vực chiến lược. Không lâu sau đó, vào đêm 31 tháng 7 năm 1964, Mỹ cho tàu khu trục Ma-đốc xâm phạm vùng biển Quảng Bình. Bộ Tư lệnh Hải quân quyết định sử dụng 3 tàu phóng lôi để phục kích đánh trả. Mặc dù phải đối mặt với pháo kích và máy bay địch, các tàu phóng lôi của ta đã quả cảm lao vào đội hình tàu địch và tấn công bằng ngư lôi.

Trận đánh ngày 2 tháng 8 năm 1964 đã đánh đuổi tàu Ma-đốc ra khỏi lãnh hải Việt Nam, ghi dấu chiến thắng đầu tiên của Hải quân Nhân dân Việt Nam.

Những ngày gần đây, tình hình mưa lớn tại các tỉnh Nghệ An và Thanh Hóa đã gây ra những thiệt hại nghiêm trọng cho người dân. Tại Nghệ An, hàng trăm ngôi nhà đã bị phá hủy và nhiều bản làng bị cô lập do mưa lớn kéo dài. Ông Hoàng Văn Đại, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, đã đưa ra thông tin về tình hình mưa lớn tại khu vực này.

Ông Đại cho biết, mưa lớn đã xuất hiện ở các khu vực phía Tây của Nghệ An và Thanh Hóa trong những ngày qua. Lượng mưa phổ biến tại các khu vực này từ 150-250mm. Riêng tại Quỳ Châu, lượng mưa đã đạt mức 259mm. Lũ từ thượng nguồn đổ về đã gây ra tình trạng ngập lụt, lũ ống, lũ quét tại nhiều huyện miền núi như Kỳ Sơn, Con Cuông, Quỳ Châu, Quế Phong.

Quốc lộ 7 đoạn qua địa bàn các xã Anh Sơn, Tương Dương, Con Cuông đang bị ngập từ 0,5 đến hơn một mét. Giao thông tại khu vực này cũng đang tê liệt do hàng chục điểm sạt lở lớn trên quốc lộ 16. Để hiểu rõ hơn về nguyên nhân của đợt mưa này, chúng tôi đã liên hệ với TS Trương Bá Kiên, Phó Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Khí tượng khí hậu, Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu.

TS Kiên cho rằng, đợt mưa những ngày qua là do vùng thấp nhỏ trên Vịnh Bắc Bộ mang gió đông nam vào đất liền, kết hợp với không khí ẩm và bất ổn định sau bão số 3 Wipha. Dự báo thời tiết cho thấy, trong hôm nay và ngày mai, một số điểm thuộc Bắc Bộ thậm chí còn lớn hơn trong những ngày bão số 3 Wipha tác động.

TS Nguyễn Ngọc Huy, chuyên gia về biến đổi khí hậu và cảnh báo thiên tai, cũng đưa ra cảnh báo về tình hình mưa lớn trong thời gian tới. Ông cho rằng sau cơn bão Wipha có thể sẽ có một đợt mưa nối tiếp theo từ ngày 23 đến 25/7 trên địa bàn các tỉnh miền núi Tây Bắc. Lượng mưa tích lũy nhiều ngày sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ sạt lở và lũ quét.

TS Huy cũng cho rằng, sự chuyển pha liên tục của các trạng thái thời tiết từ En Nino sang La Nina, và hiện nay là giai đoạn trung tính âm (gần với La Nina hơn), dự báo số lượng các cơn bão đi vào biển Đông cũng như đất liền Việt Nam sẽ nhiều hơn trung bình các năm. Bởi vậy, khi mùa bão mới bắt đầu, sự chuẩn bị cho công tác ứng phó phải dài hơi, tránh tâm lý chủ quan khi bão đi qua.

Cơn bão Wipha, cơn bão mạnh đầu tiên trong mùa mưa bão năm 2025, đang di chuyển nhanh chóng về phía Vịnh Bắc Bộ với sức gió mạnh cấp 9, giật cấp 11. Dự kiến trong 24 giờ tới, bão sẽ tiếp tục tăng cường và tiến vào khu vực Vịnh Bắc Bộ. Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, tâm bão vào lúc 4 giờ sáng ngày 21/7 nằm trên phía Bắc bán đảo Lôi Châu (Trung Quốc), cách bờ biển Quảng Ninh – Hải Phòng khoảng 275km về phía Đông.

Dự báo vào sáng 22/7, Wipha di chuyển theo hướng Tây Tây Nam với tốc độ 15 km/giờ và có khả năng mạnh lên, cường độ cấp 10-11, giật cấp 14 khi tiến vào khu vực Vịnh Bắc Bộ. Bão sẽ gây ra biển động dữ dội, với sóng cao từ 4 đến 6 mét tại khu vực phía Tây Bắc. Vùng biển Bắc Vịnh Bắc Bộ có gió mạnh cấp 6-7, tăng lên cấp 8-9, vùng gần tâm bão đi qua cấp 10-11, giật cấp 14, sóng biển cao tới 3-5 mét.

Nhiều tỉnh thành miền Bắc và Bắc Trung Bộ sẽ hứng chịu mưa lớn diện rộng. Trong ba ngày từ 21 đến 23/7, lượng mưa tại Đông Bắc, Đồng bằng Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An có thể đạt 200-350mm, một số nơi vượt mốc 600mm. Trước diễn biến phức tạp của bão, hàng loạt hãng hàng không trong nước đã phải điều chỉnh kế hoạch khai thác. Vietnam Airlines thông báo hủy các chuyến bay giữa TP.HCM – Hải Phòng và TP.HCM – Côn Đảo trong ngày 21/7.

Bên cạnh đó, để ứng phó với bão, các địa phương ven biển cũng đã triển khai các biện pháp cấp bách như cấm biển, sơ tán dân ở vùng đê xung yếu. Cục Hàng không Việt Nam đã phát đi công điện khẩn, yêu cầu các hãng hàng không triển khai biện pháp bảo đảm an toàn cho người và tài sản. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cũng yêu cầu các cơ quan chuyên môn cập nhật sát diễn biến, đánh giá chính xác quy mô, cường độ và phạm vi ảnh hưởng của bão để có biện pháp ứng phó hiệu quả.

Để đảm bảo an toàn, người dân tại các khu vực ven biển cần theo dõi sát diễn biến của bão và các thông báo từ cơ quan chức năng. Các biện pháp phòng ngừa và ứng phó với bão đang được triển khai tích cực để giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản. Cảnh báo về bão Wipha đã được phát và người dân cần đặc biệt thận trọng.