Trước những áp lực thuế quan ngày càng tăng từ Tổng thống Mỹ Donald Trump, Liên minh châu Âu (EU) đang tích cực chuẩn bị các biện pháp đối phó để bảo vệ nền kinh tế của mình. Sau cuộc điện đàm gần đây giữa các nhà đàm phán thương mại châu Âu và Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick, ông Lutnick cho biết vẫn còn nhiều cơ hội để đạt được thỏa thuận thương mại giữa hai bên. Tuy nhiên, với việc Tổng thống Trump công bố áp thuế 30% với hàng nhập khẩu của EU từ ngày 1/8, mối quan ngại về tác động tiêu cực đến nền kinh tế châu Âu ngày càng gia tăng.

Mỹ và EU hiện có mối quan hệ thương mại và đầu tư song phương lớn nhất thế giới, với tổng giá trị giao dịch xuyên Đại Tây Dương lên đến 1.960 tỷ USD trong năm ngoái. Tuy nhiên, Tổng thống Trump đã nhiều lần lên tiếng chỉ trích EU về mối quan hệ thương mại mà ông cho là không công bằng. Những bình luận này đã làm dấy lên quan ngại về khả năng xảy ra cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và EU.

Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã đưa ra cảnh báo rằng mức thuế 30% mà Mỹ áp dụng đối với hàng nhập khẩu của EU sẽ gây ra tác động nghiêm trọng hơn đến nền kinh tế eurozone. Trong khi đó, các chuyên gia kinh tế cho rằng EU cần phải chuẩn bị các biện pháp đối phó hiệu quả và củng cố nội lực để ứng phó với áp lực thuế quan từ Mỹ.

EU đã đề xuất giảm thuế đối với ô tô và chuẩn bị các biện pháp đáp trả trị giá 72 tỷ euro đối với hàng hóa Mỹ. Châu Âu cũng đang nỗ lực gia tăng năng lực cạnh tranh toàn diện, không chỉ về kinh tế, thông qua gói ngân sách trị giá 2.000 tỷ euro. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết rằng trải nghiệm qua hàng loạt cuộc khủng hoảng gần đây đã trở thành nguồn cảm hứng cho bản kế hoạch ngân sách này.

Tuy nhiên, việc thông qua gói ngân sách này sẽ cần sự chấp thuận của tất cả 27 nước thành viên EU, và dự báo sẽ trải qua một quá trình bàn bạc căng thẳng. EU đang triển khai chiến lược 4 phần, bao gồm đàm phán thiện chí với Mỹ, chuẩn bị các biện pháp đối phó, theo dõi tiến độ đàm phán thuế quan của các nước khác với Mỹ, và gia tăng năng lực cạnh tranh toàn diện. Châu Âu đang tập trung vào việc củng cố nội lực và sẵn sàng đối mặt với các áp lực thuế quan từ Mỹ.

Trong bối cảnh hiện nay, EU đang tích cực tìm cách đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và giảm sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ. Châu Âu cũng đang đẩy mạnh đầu tư vào công nghệ và đổi mới sáng tạo để nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu. Với những nỗ lực này, EU hy vọng có thể giảm thiểu tác động tiêu cực từ các áp lực thuế quan và duy trì mối quan hệ thương mại ổn định với Mỹ.

Các chuyên gia kinh tế cho rằng, mặc dù triển vọng đạt được thỏa thuận thương mại giữa EU và Mỹ vẫn còn bất ổn, nhưng EU cần tiếp tục duy trì đối thoại và đàm phán với Mỹ để tìm ra giải pháp cho các vấn đề thương mại đang tồn tại. Đồng thời, EU cũng cần phải đa dạng hóa thị trường và đối tác thương mại để giảm thiểu rủi ro và tăng cường khả năng phục hồi của nền kinh tế.

Ngày 1/8, chính sách thuế quan mới do Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra chính thức có hiệu lực, gây ra những biến động lớn trên thị trường toàn cầu và buộc nhiều đồng minh của Mỹ vào cuộc đua đàm phán gấp rút. Động thái này đã khiến thị trường chứng khoán trên toàn thế giới biến động mạnh, với chỉ số STOXX600 của châu Âu và DAX của Đức giảm sâu. Nhiều ngành như máy móc, đồng hồ của Thụy Sĩ và các sản phẩm xuất khẩu của Canada, Ấn Độ, Nam Phi, New Zealand và Đài Loan (Trung Quốc) đều chịu ảnh hưởng nặng nề từ mức thuế mới.

Chính sách thuế quan mới của Mỹ, lần đầu tiên được công bố vào ngày 2/4, không áp dụng một mức thuế đồng loạt cho tất cả các quốc gia. Thay vào đó, nó giống như một ván cờ phức tạp, nơi mỗi quốc gia được đối xử khác nhau dựa trên kết quả đàm phán song phương với Mỹ trong nhiều tháng qua. Một số quốc gia như Malaysia, Thái Lan và Campuchia đã đạt được mức thuế thấp hơn so với mức ban đầu. Nhật Bản và Liên minh châu Âu (EU) cùng nhận mức thuế chung 15%. Trung Quốc cũng đã đạt được một thỏa thuận quan trọng, giảm mức thuế từ 145% xuống còn 10%, mặc dù vẫn phải chịu mức thuế 20% đối với các hoạt động liên quan đến buôn lậu fentanyl.

Những tác động kinh tế toàn cầu của chính sách thương mại này rất đáng kể. Từ góc nhìn kinh tế, chính sách này có thể làm tăng chi phí sản xuất và giá tiêu dùng. Giáo sư kinh tế Joseph Foudy nhận định rằng nhiều công ty có thể sẽ ngừng nhập khẩu hoàn toàn khi mức thuế vượt quá 20%. Tăng trưởng kinh tế toàn cầu cũng đối mặt với nguy cơ suy giảm. Báo cáo từ BBVA Research ước tính rằng các mức thuế hiện tại có thể khiến tăng trưởng kinh tế toàn cầu giảm 0,5 điểm phần trăm trong ngắn hạn và hơn 2 điểm phần trăm trong trung hạn.

Trong khi đó, Mỹ lại thu ‘bội thu’ ngân sách từ thuế quan. Từ đầu năm đến ngày 25/7, Bộ Tài chính Mỹ đã thu về 124 tỷ USD tiền thuế nhập khẩu, tăng tới 131% so với cùng kỳ năm ngoái. Theo Bloomberg, con số này đã cho thấy sự tăng trưởng đáng kể trong thu ngân sách từ thuế quan.

Chính sách thương mại của Tổng thống Trump đã tạo ra một bức tranh phức tạp về quan hệ kinh tế quốc tế, với nhiều thách thức và cơ hội cho các quốc gia trên toàn thế giới. Việc các quốc gia phải vào cuộc đua đàm phán gấp rút để đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ đã cho thấy sự tác động mạnh mẽ của chính sách này. Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp và nhà đầu tư đang theo dõi sát sao diễn biến của tình hình để có thể đưa ra những quyết định đúng đắn.

Để có thể hiểu rõ hơn về tác động của chính sách thuế quan mới của Mỹ, cần phải xem xét các yếu tố kinh tế và chính trị liên quan. Theo CNBC, các chuyên gia kinh tế đang phân tích tác động của chính sách này đến tăng trưởng kinh tế toàn cầu và quan hệ kinh tế quốc tế.

Hoạt động sản xuất tại châu Á trong tháng 7 đã trải qua sự suy giảm đáng kể do nhu cầu toàn cầu giảm sút và tình trạng bất ổn liên quan đến thuế quan của Mỹ đã ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý của các doanh nghiệp. Các khảo sát khu vực tư nhân vừa được công bố vào ngày 1/8 đã chỉ ra rằng triển vọng phục hồi vốn đã mong manh của khu vực đang đứng trước những thách thức mới.

Tại Nhật Bản và Hàn Quốc, hai cường quốc xuất khẩu hàng đầu của châu Á, hoạt động sản xuất đã suy giảm trong tháng 7. Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) của Nhật Bản đã giảm từ 50,1 trong tháng 6 xuống còn 48,9 trong tháng 7. Hàn Quốc cũng ghi nhận tháng thứ sáu liên tiếp suy giảm hoạt động sản xuất, với chỉ số PMI giảm từ 48,7 trong tháng 6 xuống còn 48. Tình hình này cho thấy sự khó khăn trong việc khôi phục sản xuất và xuất khẩu tại các nền kinh tế lớn của châu Á.

Trung Quốc, một trong những nền kinh tế lớn nhất châu Á, cũng chứng kiến hoạt động sản xuất giảm trong tháng 7. Chỉ số PMI của Trung Quốc đã giảm từ 50,4 trong tháng 6 xuống còn 49,5 trong tháng 7, thấp hơn so với dự báo 50,4 của các nhà phân tích. Sự suy giảm này cho thấy áp lực đối với nền kinh tế Trung Quốc trong bối cảnh tình hình thương mại toàn cầu đang trở nên phức tạp.

Các nhà phân tích nhận định rằng tình trạng bất ổn liên quan đến thuế quan của Mỹ đã có tác động tiêu cực đến tâm lý doanh nghiệp và làm lu mờ triển vọng phục hồi của khu vực. Tuy nhiên, một số nhà phân tích cũng bày tỏ hy vọng rằng những thỏa thuận thương mại gần đây giữa Mỹ và một số nước châu Á có thể giúp cải thiện niềm tin của khách hàng và thúc đẩy doanh số trong những tháng tới.

Trong diễn biến liên quan, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh hành pháp áp đặt thuế quan mới đối với hàng hóa nhập khẩu của nhiều nền kinh tế. Động thái này được đưa ra trong bối cảnh Mỹ đang cố gắng giải quyết tình trạng thâm hụt thương mại kéo dài. Sắc lệnh mới áp đặt thuế quan từ 10% đến 41% đối với hàng hóa nhập khẩu của nhiều nền kinh tế, bao gồm Đài Loan, Ấn Độ, Nam Phi và Thụy Sĩ. Các biện pháp thuế quan này sẽ có hiệu lực từ 0 giờ 1 phút sáng 7/8 (giờ miền Đông nước Mỹ).

Tình hình thương mại toàn cầu hiện nay đang trở nên phức tạp và nhiều doanh nghiệp đang phải đối mặt với những thách thức lớn. Việc Mỹ áp đặt thuế quan mới đối với hàng hóa nhập khẩu có thể làm trầm trọng thêm tình trạng thâm hụt thương mại và ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Trong bối cảnh này, các doanh nghiệp và chính phủ trên toàn thế giới cần tìm cách thích ứng và giải quyết những thách thức phát sinh để duy trì ổn định và thúc đẩy phát triển kinh tế.

Trước hạn chót ngày 1/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố một thỏa thuận thương mại mới với Hàn Quốc. Thỏa thuận này bao gồm việc Mỹ sẽ áp dụng mức thuế 15% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Hàn Quốc. Đây là mức thuế tương đương với mức thuế mà Mỹ đang áp dụng đối với Liên minh châu Âu và Nhật Bản.

Tổng thống Trump bày tỏ sự hài lòng với thỏa thuận, cho rằng đây là một thỏa thuận thương mại đầy đủ và hoàn chỉnh. Không chỉ dừng lại ở đó, ông Trump cũng tiết lộ rằng Hàn Quốc sẽ đầu tư 350 tỷ USD vào các dự án do Mỹ sở hữu và kiểm soát, như một phần của thỏa thuận.

Về mức thuế đối ứng, hàng hóa Hàn Quốc sẽ phải chịu mức thuế 15%, thấp hơn mức 25% mà Tổng thống Trump đã công bố hồi đầu tháng 7 nhưng cao hơn mức 10% hiện nay. Một điểm đáng chú ý khác là hàng nhập khẩu từ Mỹ vào Hàn Quốc sẽ không bị áp thuế khi Hàn Quốc mở cửa cho thương mại và chấp nhận ô tô Mỹ.

Theo kế hoạch, thỏa thuận này sẽ chính thức được công bố trong chuyến thăm của tân Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung đến Mỹ trong tháng tới. Hàn Quốc hiện là đối tác thương mại lớn thứ 6 của Mỹ, với kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ khoảng 132 tỷ USD trong năm 2024, chủ yếu là ô tô và phụ tùng ô tô, chất bán dẫn và đồ điện tử. Phía Mỹ cũng xuất khẩu khoảng 66 tỷ USD hàng hóa sang Hàn Quốc, chủ yếu là dầu khí và máy móc công nghiệp.

Trong bối cảnh hiện nay, các thỏa thuận thương mại quốc tế đang trở thành tâm điểm chú ý hơn bao giờ hết. Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục đe dọa các quốc gia bằng việc áp thuế quan cao hơn cho đến khi họ đồng ý ký kết các thỏa thuận mới với Mỹ đã làm dấy lên nhiều quan ngại. Tuy nhiên, quá trình đàm phán các thỏa thuận thương mại giữa các quốc gia diễn ra như thế nào và liệu những hành động mạnh mẽ của ông Trump có làm thay đổi cách thức tiến hành các cuộc đàm phán hay không?

Jason Langrish, một nhà đàm phán thương mại kỳ cựu của Canada, cho biết rằng những lời đe dọa áp thuế của ông Trump đã làm xấu đi bầu không khí trong phòng đàm phán. Ông giải thích rằng gần đây, trong thời kỳ chủ nghĩa dân tộc và chủ nghĩa bản địa đang gia tăng, các thỏa thuận thương mại đã trở nên mang tính phòng thủ và buộc tội nhiều hơn. Điều này trái ngược với cách thức các thỏa thuận như vậy được đạt được trước đây, khi các cuộc đàm phán thương mại thường mang tính tích cực vì bạn đang nâng cấp một thỏa thuận vốn đã có hiệu quả giữa hai quốc gia.

Ông Langrish, người đã giúp Canada ký kết các thỏa thuận thương mại với EU và Ấn Độ, cho biết rằng các cuộc đàm phán thương mại thường bắt đầu với việc mỗi bên chỉ định một trưởng đoàn đàm phán. Các nhóm được bố trí cho mỗi bàn đàm phán, có thể bao gồm các vấn đề như thuế quan, quy định, và mua sắm chính phủ. Mỗi bàn đàm phán sẽ có một thành viên phụ trách riêng.

Quá trình đàm phán thương mại thường mất nhiều năm để hoàn tất. Đối với ông Langrish, “cuộc đua bắt đầu” ngay từ đầu, và các bên phải làm việc chăm chỉ để đạt được một thỏa thuận. Một cựu đàm phán viên thương mại khác, Karl Falkenberg, người đã nhiều năm làm đại diện cho EU trong các cuộc đàm phán, nói rằng ông Trump “không chấp nhận luật chơi”. Ông không có ý khen ngợi, nhưng ông Trump chắc chắn sẽ coi đó là một lời khen.

Wendy Cutler, một cựu nhà đàm phán thương mại của Mỹ, cho biết rằng yếu tố quan trọng nhất trong đàm phán là sự tin tưởng. Bà nói rằng bạn sẽ không bao giờ có được 100% sự tin tưởng, bởi vì mỗi bên đều có các mục tiêu quốc gia riêng. Nhưng nếu bạn cảm thấy có thể chia sẻ không chính thức các đề xuất với phía bên kia, và điều đó sẽ không bị rò rỉ ra báo chí hay lan truyền đến các bên liên quan, thì sẽ dễ dàng hơn để đi đến một kết thúc thành công.

Tuy nhiên, trong khi các yếu tố nội bộ trong phòng đàm phán có vai trò quan trọng, thì những gì đang diễn ra bên ngoài thế giới mới chính là thứ có thể quyết định sự thành – bại của một thỏa thuận. Ông Langrish chỉ ra rằng có những người phản đối một thỏa thuận được ký kết, chẳng hạn như một lĩnh vực kinh tế có thể bị ảnh hưởng tiêu cực, hoặc phe đối lập chính trị trong nước.

Bà Cutler nói thêm rằng điều khiến các nhóm đàm phán của Mỹ gặp khó khăn chính là việc ông Trump muốn họ ký kết các thỏa thuận mới với hầu hết các quốc gia trong một khoảng thời gian rất ngắn. Lời khuyên của bà Cutler dành cho Tổng thống Donald Trump và những người thân cận ông là hãy ngưng sử dụng mạng xã hội, vì việc quá công khai một cuộc đàm phán có thể gây ảnh hưởng đến tiến trình.

Trong khi đó, khi thuế quan của Mỹ dường như liên tục tăng giảm một cách khó hiểu, giới luật sư thương mại trên toàn thế giới đang rất được săn đón. Việc này cho thấy sự phức tạp và khó khăn của các cuộc đàm phán thương mại quốc tế, và tầm quan trọng của việc hiểu rõ các quy định và luật lệ thương mại quốc tế.

Cuối cùng, các chuyên gia thương mại quốc tế hy vọng rằng các cuộc đàm phán thương mại sẽ trở nên mang tính tích cực và hợp tác hơn trong tương lai. Việc đạt được các thỏa thuận thương mại công bằng và có lợi cho tất cả các bên sẽ giúp thúc đẩy kinh tế và tăng cường quan hệ giữa các quốc gia.