Đức sẵn sàng cung cấp thêm hai hệ thống phòng không Patriot cho Ukraina, nhưng chỉ nếu có thể sớm tìm được thiết bị thay thế. Bộ trưởng Quốc phòng Đức, Boris Pistorius, cho biết ưu tiên hàng đầu là đảm bảo năng lực tác chiến và hoạt động huấn luyện của quân đội Đức. Nếu không có Patriot, lực lượng vũ trang Đức sẽ không thể duy trì năng lực đào tạo trong vòng 1-2 năm.

Đức đang nỗ lực phối hợp với các quốc gia châu Âu khác để xác định bên nào đang sở hữu hệ thống Patriot và có thể chuyển giao cho Ukraina. Các quốc gia này sẽ bán lại thiết bị để những nước khác viện trợ cho Kiev. Tuy nhiên, ông Pistorius cũng thừa nhận rằng điều kiện tiên quyết là các nước sở hữu Patriot phải đồng ý bàn giao.

Na Uy, một quốc gia châu Âu, đã thể hiện sự ủng hộ và tuyên bố sẵn sàng chia sẻ chi phí với Đức trong quá trình chuyển giao, cho rằng đây là giải pháp tức thời nhất có thể đưa ra ở thời điểm hiện tại. Thủ tướng Na Uy, Jonas Gahr Store, hy vọng rằng việc này sẽ giúp tăng cường khả năng phòng thủ của Ukraina.

Thủ tướng Đức, Friedrich Merz, đã xác nhận rằng trong số 9 hệ thống Patriot mà quân đội Đức hiện sở hữu, sẽ có 2 tổ hợp được chuyển cho Ukraina. Việc này được thực hiện với kỳ vọng Mỹ sẽ cung cấp các hệ thống thay thế. Tuy nhiên, hiện tại Đức vẫn chưa mua được thiết bị mới và vẫn đang thảo luận với Mỹ về nguồn cung.

Hệ thống Patriot là vũ khí có giá trị lớn nhất mà Mỹ và các đồng minh đã viện trợ cho Ukraina. Mỗi tổ hợp có giá gần 1,1 tỷ USD. Ukraina đang vận hành các tổ hợp Patriot được trang bị tên lửa PAC-3 MSE hiện đại do Mỹ sản xuất, với khả năng bắn hạ máy bay trong phạm vi 120km và tên lửa đạn đạo trong tầm 60km.

Theo truyền thông Mỹ, Ukraina đang có ít nhất 8 hệ thống Patriot, trong đó 6 tổ hợp đang hoạt động và 2 tổ hợp khác đang trong quá trình sửa chữa. Ukraina nhiều lần đánh giá cao hiệu quả của Patriot, coi đây là vũ khí duy nhất có khả năng đánh chặn tên lửa siêu vượt âm Kinzhal và tên lửa đạn đạo Iskander-M của Nga.

Tuy nhiên, hiệu quả của Patriot tại Ukraina đang giảm dần do lượng tên lửa và bệ phóng ngày càng cạn kiệt, trong khi một số khẩu đội đã bị Nga phá hủy trong các cuộc tập kích. Đại tá Yuri Ignat, Thư ký báo chí Bộ Tư lệnh không quân Ukraina, thừa nhận rằng việc Nga liên tục nâng cấp tên lửa đạn đạo Iskander-M đã khiến Patriot không đạt hiệu quả như mong muốn.

Nhật Bản, một quốc gia với lịch sử lâu đời về chính sách quốc phòng mang tính phòng thủ, đang trải qua một sự chuyển đổi chiến lược đáng kể trong bối cảnh căng thẳng khu vực gia tăng. Sự thay đổi này đặc biệt liên quan đến các hoạt động quân sự của Trung Quốc và mối đe dọa tên lửa từ Triều Tiên. Dựa vào các nguồn tin TASS, The Aviationist, Defence Blog, Army Recognition, Kyodo News và Asahi Shimbun, bài viết sẽ tập trung vào phân tích công nghệ, tính năng, mục đích chiến lược và tác động của hệ thống tên lửa Type12 cải tiến đối với an ninh khu vực.

Tổng quan về công nghệ tên lửa Type12 cải tiến, tên lửa Type12 Surface-to-Ship Missile (SSM) là sản phẩm do Mitsubishi Heavy Industries (MHI) phát triển. Ra mắt lần đầu vào năm 2012, Type12 là phiên bản nâng cấp của tên lửa Type88. Phiên bản cải tiến của Type12, được phê duyệt phát triển vào tháng 12/2020, thể hiện bước nhảy vọt về công nghệ và khả năng chiến đấu. Điều này phù hợp với chiến lược quốc phòng mới của Nhật Bản. Phiên bản gốc của Type12 có tầm bắn từ 200-400km. Trong khi đó, phiên bản cải tiến đạt tầm bắn 900km, với mục tiêu tương lai là 1.200-1.500km. Điều này cho phép Nhật Bản tấn công các mục tiêu trên biển và đất liền từ khoảng cách an toàn, đồng thời giảm thiểu nguy cơ bị đối phương phản công.

Tên lửa được thiết kế với hình dạng khí động học mới. Các cánh mở rộng và bề mặt điều khiển giúp cải thiện hiệu suất bay và giảm tiết diện phản xạ radar (RCS). Điều này làm tăng khả năng sống sót của tên lửa trước các hệ thống phòng thủ đối phương. Type12 cải tiến tích hợp hệ thống dẫn đường quán tính (INS) kết hợp với GPS. Radar mảng pha chủ động Ka-band (AESA) và tính năng cập nhật lệnh (Up to Date Command – UDTC) qua liên kết vệ tinh cho phép tên lửa nhận thông tin mục tiêu trong thời gian thực. Hệ thống này đảm bảo độ chính xác cao khi tấn công các mục tiêu di động trên biển hoặc trên đất liền.

Type12 được thiết kế để triển khai trên nhiều nền tảng, bao gồm mặt đất, tàu chiến và máy bay (như F-15J của Lực lượng Phòng vệ trên không Nhật Bản – JASDF). Cách tiếp cận đa nền tảng giúp giảm chi phí phát triển và tăng tính tương thích giữa các lực lượng. Ngoài vai trò chống hạm, Type12 cải tiến có thể tấn công các mục tiêu trên đất liền. Điều này phù hợp với chiến lược ‘phản công’ (counterstrike capability) được Nhật Bản thông qua trong các tài liệu chiến lược an ninh quốc gia sửa đổi năm 2022.

Ngoài Type12, Nhật Bản đang phát triển một loạt hệ thống tên lửa khác nhằm tăng cường khả năng răn đe chiến lược. Một số hệ thống đáng chú ý bao gồm: tên lửa hành trình siêu thanh (Hypersonic Cruise Missile) dự kiến hoàn thành vào năm 2031 với tầm bắn từ 2.000-3.000km; Hyper Velocity Gliding Projectile (HVGP): HVGP là tên lửa siêu thanh có khả năng đạt tốc độ trên Mach 5 và thực hiện các động tác cơ động trong khí quyển để tránh hệ thống phòng thủ tên lửa; tên lửa chống hạm/tấn công mặt đất mới của MHI: Với hợp đồng trị giá 32 tỷ yên (219 triệu USD) được ký vào tháng 4/2025, MHI đang phát triển một tên lửa chính xác tầm xa mới; tên lửa phóng từ tàu ngầm dự kiến triển khai vào năm 2027. Hệ thống này sẽ tăng cường khả năng tấn công bí mật từ dưới nước.

Sự phát triển và triển khai các hệ thống tên lửa này phản ánh sự thay đổi cơ bản trong chính sách quốc phòng của Nhật Bản. Từ một tư thế phòng thủ thuần túy sang một chiến lược răn đe chủ động. Việc triển khai Type12 tại các căn cứ ở Kyushu (Camp Kengun, Kumamoto) và các kế hoạch mở rộng đến Okinawa và Oita nhằm bảo vệ các tuyến đường biển chiến lược như eo biển Miyako. Tăng cường liên minh với Mỹ: Nhật Bản đã đặt mua 400 tên lửa hành trình Tomahawk của Mỹ (tầm bắn 1.600km) và các tên lửa JASSM (900km) và Joint Strike Missile (JSM, 500km). Các hệ thống này bổ sung cho Type12 và HVGP, tạo ra một mạng lưới phòng thủ và phản công đa tầng.

Sự phát triển của các hệ thống tên lửa này không chỉ tăng cường khả năng phòng thủ của Nhật Bản mà còn có tác động đáng kể đến cục diện an ninh khu vực. Trung Quốc lo ngại rằng các tên lửa như Type12 và HVGP có thể đe dọa trực tiếp đến bờ biển nước này. Các hệ thống tên lửa mới của Nhật Bản, kết hợp với liên minh quân sự chặt chẽ với Mỹ, có thể làm thay đổi cán cân quyền lực ở khu vực Indo-Pacific.

Lục quân Ukraine thông báo vào ngày 29/7 rằng họ đã trở thành mục tiêu của một vụ tập kích bằng tên lửa do đối phương thực hiện, nhắm vào một trong các đơn vị huấn luyện của lực lượng vũ trang Ukraine. Mặc dù các biện pháp an ninh đã được triển khai, vụ tấn công vẫn gây ra tổn thất về người. Tính đến 21h30 cùng ngày, đã có 3 quân nhân thiệt mạng và 18 người bị thương. Tuy nhiên, lục quân Ukraine không tiết lộ địa điểm cụ thể của vụ tập kích.

Các blogger quân sự cho rằng vụ tấn công có thể đã nhắm vào một thao trường tại vùng Chernihiv, gần biên giới phía bắc của Ukraine. Quân đội Ukraine đã cam kết tiến hành một cuộc điều tra kỹ lưỡng và tuyên bố rằng nếu xác định được sai lầm của các quan chức dẫn đến tử vong hoặc thương tích của các binh sĩ, họ sẽ phải chịu trách nhiệm.

Phía Nga chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào về thông tin này. Sự việc này diễn ra trong bối cảnh Ukraine đang áp dụng các biện pháp an ninh tăng cường để bảo vệ quân nhân khỏi các cuộc tấn công tên lửa hoặc không nhằm vào các trung tâm huấn luyện.

Trước đó, vào đêm 28/7, Ukraine đã tố cáo Nga thực hiện một cuộc tấn công vào nhà tù Bilenkivska ở khu vực do Kiev kiểm soát tại tỉnh Zaporizhzhia. Cuộc tấn công này đã làm phá hủy nhà ăn, trung tâm hành chính và khu cách ly tại cơ sở, khiến 25 dân thường thiệt mạng và hơn 75 người bị thương. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cáo buộc Nga cố ý nhắm mục tiêu vào nhà tù, nhưng Moskva đã bác bỏ.

Người phát ngôn Điện Kremlin, Dmitry Peskov, khẳng định quân đội Nga không tấn công các mục tiêu dân sự. Sự việc này không phải là lần đầu tiên quân đội Ukraine gặp phải vụ tấn công. Vào tháng 6, một cuộc tấn công của Nga vào một thao trường ở miền trung Ukraine đã khiến 12 quân nhân thiệt mạng và hàng chục người bị thương, dẫn đến việc tư lệnh lục quân Ukraine phải nộp đơn từ chức và bị điều chuyển sang một vị trí khác.

Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng tại khu vực, sự chú ý của cộng đồng quốc tế đang tập trung vào hệ thống tên lửa phòng không KS-1C Kaishan của Campuchia. Hệ thống này được coi là một trong những trang thiết bị quân sự quan trọng của vương quốc này, đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ không gian lãnh thổ.

Được phát triển từ những năm 1980, hệ thống tên lửa KS-1 đã trải qua nhiều giai đoạn nâng cấp và cải tiến đáng kể. Phiên bản đầu tiên của KS-1 đã thực hiện thành công lần bắn thử nghiệm vào năm 1989 và chính thức được ra mắt tại Triển lãm Hàng không Chu Hải năm 1998. Đến năm 2006, Trung Quốc đã giới thiệu biến thể nâng cấp của KS-1 với tên định danh là KS-1A, với khả năng chống lại các mục tiêu có diện tích phản xạ radar nhỏ cũng như có độ cơ động cao.

Phiên bản KS-1C mà Campuchia sở hữu được đánh giá là bản nâng cấp toàn diện nhất của hệ thống tên lửa này. Một trong những điểm nâng cấp đáng kể của KS-1C là tên lửa đánh chặn được đặt trong ống phóng kín kiêm ống bảo quản, giúp tăng cường khả năng bảo vệ và giảm thiểu rủi ro. Hệ thống này cũng được trang bị đài radar quét mảng pha thụ động thế hệ mới H-200, có tầm phát hiện mục tiêu tối đa 115 km, theo dõi từ cự ly 80 km và dẫn đường cho tên lửa ở tầm 50 km.

Radar H-200 có khả năng dẫn đường cho 6 tên lửa tấn công 3 mục tiêu cùng lúc, phân bổ 2 tên lửa cho 1 mục tiêu. Mặc dù được tối ưu hóa cho việc phát hiện máy bay cánh cố định cũng như trực thăng, nhưng H-200 cũng được cho là có một chút năng lực trong việc cảnh báo sớm tên lửa hành trình. Điều này giúp cho hệ thống KS-1C có khả năng phản ứng nhanh chóng và hiệu quả trước các mối đe dọa từ trên không.

Đạn tên lửa của tổ hợp KS-1C có chiều dài 5,6 m, đường kính 0,4 m, trọng lượng 900 kg, lắp đầu đạn nặng 100 kg, vận tốc 1.200 m/s, khả năng chịu quá tải tối đa 20G, tấn công được mục tiêu bay ở vận tốc 750 m/s với độ cơ động lớn nhất 5G. Tên lửa có tầm bắn tối đa 50 km, tối thiểu 100 m, độ cao lớn nhất 25 km và nhỏ nhất là 500 m. Một đài radar H-200 chỉ huy được 4 xe mang phóng tự hành với tổng cộng 8 đạn tên lửa.

Mặc dù là một hệ thống phòng không khá mạnh, nhưng Campuchia vẫn đang triển khai các tổ hợp KS-1C để bảo vệ mục tiêu trọng yếu tại thủ đô, chưa có dấu hiệu cho thấy tổ hợp này được triển khai tại điểm nóng. Điều này cho thấy Campuchia đang ưu tiên bảo vệ các khu vực quan trọng của mình, đồng thời duy trì sự ổn định và an ninh trong khu vực.

Thông tin về hệ thống tên lửa KS-1C Kaishan của Campuchia có thể được tìm hiểu thêm tại Global Times và các nguồn tin cậy khác.

Trong cuộc xung đột kéo dài 12 ngày gần đây giữa Israel và Iran, Mỹ đã triển khai các hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) tới Israel, dẫn đến việc “đốt cháy” gần 25% số tên lửa đánh chặn mà Washington từng mua. Cụ thể, các lực lượng vận hành THAAD đã bắn hơn 150 tên lửa để bắn hạ các đợt tên lửa đạn đạo của Iran.

Cuộc chiến này đã phơi bày một lỗ hổng đáng báo động trong nguồn cung cấp của Washington. Hiện tại, Mỹ có 7 hệ thống THAAD tối tân, nhưng trong cuộc chiến kéo dài 12 ngày với Iran hồi tháng 6, hai hệ thống đã được triển khai tới Israel nhưng vẫn chưa đủ. Các quan chức Mỹ đã tìm cách mua 37 tên lửa trong năm tài chính tiếp theo, nhưng Lầu Năm Góc đã mua khoảng 650 tên lửa kể từ năm 2010. Mỗi tên lửa đánh chặn THAAD có giá khoảng 13 triệu USD.

Lockheed Martin, nhà sản xuất hệ thống này, cho biết họ có thể sản xuất khoảng 100 tên lửa đánh chặn trong năm nay và đang làm việc với chính phủ Mỹ về các phương án tăng sản lượng cho các đơn đặt hàng mới. Theo các nhà phân tích, việc triển khai hệ thống này đến Trung Đông đã gia tăng căng thẳng năng lực sẵn sàng của Mỹ và báo hiệu nhu cầu ngày càng tăng không chỉ đối với tên lửa đánh chặn mà còn cả các bệ phóng.

Mỹ cũng phát hiện ra sự thiếu hiệu quả trong cách khai hỏa các hệ thống chống tên lửa và đang xem xét kỹ lưỡng hiệu suất của một số tên lửa đánh chặn. Quân đội Mỹ hiện đang xem xét kỹ lưỡng từng vụ phóng để hiểu rõ hơn những gì đã xảy ra. Một sĩ quan Hải quân tham gia vào quá trình này cho biết còn quá sớm để đánh giá các cuộc giao tranh của SM-3.

Mối lo ngại của Mỹ là Iran sẽ lại thực hiện các cuộc tấn công tên lửa và Washington cần phải chuẩn bị sẵn sàng để đối phó với các mối đe dọa này. Do đó, việc tăng cường sản xuất và nâng cao hiệu suất của các hệ thống phòng thủ tên lửa đang trở thành ưu tiên hàng đầu của Lầu Năm Góc.

Hiện tại, Lockheed Martin đang tích cực làm việc để tăng sản lượng tên lửa đánh chặn THAAD, nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của quân đội Mỹ và các đồng minh. Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi sự đầu tư và thời gian để đảm bảo chất lượng và hiệu suất của các tên lửa đánh chặn.

Trong bối cảnh căng thẳng khu vực và toàn cầu, Mỹ đang phải đối mặt với thách thức lớn trong việc duy trì nguồn cung cấp tên lửa đánh chặn đủ để đáp ứng nhu cầu của quân đội và các đồng minh. Cuộc xung đột giữa Israel và Iran vừa qua đã cho thấy sự cần thiết phải tăng cường sản xuất và cải thiện hiệu suất của các hệ thống phòng thủ tên lửa.

Nhóm Houthi vừa tuyên bố đã phóng tên lửa vào sân bay quốc tế Ben Gurion của Israel, chỉ một ngày sau khi xác nhận cuộc không kích của Israel vào cảng Hodeida do Houthi kiểm soát tại Yemen vào ngày 21 tháng 7.

Cuộc tấn công của Israel đã gây ra sự phá hủy đáng kể tại bến tàu của cảng Hodeida, vốn đã được xây dựng lại sau những cuộc tấn công trước đó. Bộ trưởng Quốc phòng Israel, ông Israel Katz, đã lên tiếng về vụ phóng tên lửa của Houthi và tuyên bố rằng lực lượng này sẽ phải trả giá đắt cho hành động của mình.

Ông Katz còn đưa ra một sự so sánh giữa số phận của Yemen với số phận của Tehran, không loại trừ khả năng sẽ có những cuộc tấn công tiếp theo nhằm vào các mục tiêu của Houthi tại Yemen.

Trong khi đó, Iran vừa thông báo rằng số người thiệt mạng tại nước này trong cuộc chiến 12 ngày với Israel vào tháng trước đã tăng lên 1.062 người.

Ngoại trưởng Iran, Abbas Araghchi, cũng thừa nhận rằng cuộc không kích của Mỹ và Israel đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho các cơ sở hạt nhân của Iran. Tuy nhiên, ông khẳng định rằng Tehran sẽ không từ bỏ việc làm giàu uranium.

Lãnh tụ tối cao Iran, Ali Khamenei, được xác nhận là vẫn ‘khỏe’ và Tehran sẵn sàng tiến hành các cuộc đàm phán với Washington. Thông tin này được đưa ra trong bối cảnh có nhiều đồn đoán về tình hình sức khỏe của lãnh tụ tối cao Iran.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lên tiếng cảnh báo rằng Washington sẽ tiếp tục thực hiện các cuộc tấn công nếu cần thiết. Phát biểu này cho thấy sự căng thẳng trong quan hệ giữa Mỹ và Iran vẫn còn tiếp diễn.

Như vậy, tình hình khu vực vẫn còn rất phức tạp với nhiều diễn biến đáng chú ý. Mọi bên cần kiềm chế và tránh các hành động leo thang để giảm thiểu nguy cơ xung đột.

Ukraine có thể sẽ nhắm mục tiêu vào các thành phố quan trọng của Nga như Moscow và St. Petersburg nếu nước này sở hữu tên lửa hành trình Tomahawk do Mỹ sản xuất, với tầm bắn lên đến 2.500km. Thông tin gần đây cho biết Tổng thống Mỹ Donald Trump đang xem xét cung cấp loại tên lửa này cho Ukraine, đánh dấu một sự thay đổi trong mối quan hệ giữa Kiev và Washington.

Tên lửa Tomahawk được biết đến là một nâng cấp đáng kể cho khả năng quân sự của Ukraine, đặc biệt là trong lĩnh vực tấn công tầm xa. Với đầu đạn nặng từ 400-450kg, Tomahawk có khả năng gây ra những thiệt hại nghiêm trọng cho các mục tiêu trên bộ. Loại tên lửa này đã được sử dụng trong nhiều cuộc xung đột trong quá khứ, bao gồm cả chiến dịch ‘Bão táp Sa mạc’ vào năm 1991.

Ukraine đã bày tỏ mong muốn sở hữu tên lửa Tomahawk từ lâu. Tên lửa này cũng là một phần trong ‘Kế hoạch chiến thắng’ mà Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trình lên Tổng thống Mỹ Joe Biden vào tháng 10 năm 2023. Tuy nhiên, việc cung cấp Tomahawk cho Ukraine không phải là một việc đơn giản do Ukraine thiếu cơ sở hạ tầng hải quân cần thiết để triển khai và phóng tên lửa này từ biển.

Các chuyên gia nhận định rằng nếu được cung cấp, Tomahawk có thể cho phép Ukraine thường xuyên tấn công vào căn cứ không quân Olenya ở tỉnh Murmansk của Nga, một trong những cứ điểm chính mà Nga sử dụng để phóng tên lửa vào Ukraine. Tuy nhiên, triển vọng Mỹ cung cấp tên lửa Tomahawk cho Ukraine hiện vẫn còn nhiều thách thức và khó khăn.

Một số chuyên gia khác cho rằng các loại vũ khí tiềm năng như JASSM mà Mỹ có thể cung cấp cho Ukraine có thể là một giải pháp thay thế tốt. Lý do là JASSM dễ dàng tích hợp và hoạt động với các máy bay của Ukraine hơn so với Tomahawk. Đồng thời, Đức cũng đã tuyên bố sẽ cung cấp cho Ukraine các tên lửa tầm xa mới nhằm giúp Kiev giành được lợi thế tốt hơn trong quá trình xung đột với Nga.

Như vậy, việc cung cấp tên lửa Tomahawk hoặc các giải pháp thay thế khác cho Ukraine đang là một chủ đề được quan tâm và thảo luận rộng rãi. Điều này có thể sẽ ảnh hưởng đến diễn biến của xung đột và mối quan hệ giữa các bên liên quan trong thời gian tới.