Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh vừa ban hành kế hoạch triển khai dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam, đoạn qua địa bàn thành phố. Mục đích của kế hoạch là tổ chức, triển khai và thực hiện nghiêm túc, đầy đủ và kịp thời các nhiệm vụ được giao theo Nghị quyết 172 của Quốc hội và Nghị quyết 106 của Chính phủ.

Thành phố yêu cầu các đơn vị liên quan triển khai thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư phục vụ giải phóng mặt bằng cho đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam. Dự án khai thác quỹ đất vùng phụ cận nhà ga, depot đường sắt cũng cần được thực hiện đúng quy định, công khai và minh bạch.

Thành phố cũng yêu cầu chủ động ứng vốn ngân sách địa phương để thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho các dự án. Việc khai thác hiệu quả quỹ đất vùng phụ cận các ga, depot đường sắt theo mô hình phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD) cũng được nhấn mạnh.

Để đảm bảo tiến độ, Thành phố Hồ Chí Minh sẽ huy động tất cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, với sự chỉ đạo sát sao của Ban Chỉ đạo, lãnh đạo Thành phố, sự phối hợp của các đơn vị của bộ ngành, sở ngành, chủ đầu tư cùng tham gia.

Thành phố phấn đấu hoàn thành xây dựng khu tái định cư trước tháng 12-2026 và hoàn thành công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư bàn giao mặt bằng để triển khai dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam trong tháng 12-2026.

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam đoạn qua Thành phố Hồ Chí Minh có chiều dài 13,49km, với phạm vi sử dụng đất khoảng 110ha. Theo tính toán sơ bộ, tổng kinh phí dành cho công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho đoạn tuyến qua Thành phố Hồ Chí Minh dự kiến khoảng 2.575,8 tỉ đồng.

UBND TP. Hà Nội vừa phê duyệt đề án kiện toàn Quỹ phát triển đất và ban hành Điều lệ tổ chức và hoạt động của Quỹ phát triển đất Thành phố. Mục tiêu của quyết định này là tập trung nguồn lực tài chính để đáp ứng nhu cầu ứng vốn phục vụ giải phóng mặt bằng, tái định cư, tạo quỹ đất thực hiện chính sách đất đai và phát triển kinh tế – xã hội của Thủ đô.

Quỹ phát triển đất TP. Hà Nội là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, trực thuộc UBND Thành phố. Quỹ này có tư cách pháp nhân, con dấu và tài khoản riêng, được mở tại Kho bạc Nhà nước và ngân hàng thương mại có vốn nhà nước. Vốn điều lệ của Quỹ là 5.967,12 tỷ đồng, đảm bảo cho hoạt động của Quỹ một cách ổn định và bền vững.

Quỹ phát triển đất TP. Hà Nội thực hiện 7 nhiệm vụ và 5 quyền hạn chủ yếu. Trong nhiệm vụ của mình, Quỹ sẽ ứng vốn cho các hoạt động bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, tạo lập quỹ đất; bảo toàn và phát triển vốn; thu hồi vốn ứng; kiểm tra việc sử dụng vốn; thực hiện báo cáo định kỳ và đột xuất theo yêu cầu của UBND thành phố. Về quyền hạn, Quỹ có thẩm quyền quyết định ứng vốn cho các dự án; quản lý và sử dụng vốn một cách hiệu quả; thực hiện các hoạt động kiểm tra và giám sát việc sử dụng vốn.

Cơ cấu tổ chức của Quỹ gồm: Hội đồng quản lý, Ban kiểm soát, cơ quan điều hành nghiệp vụ gồm giám đốc, phó giám đốc, kế toán trưởng và các phòng nghiệp vụ thuộc Ban điều hành của Quỹ Đầu tư phát triển thành phố Hà Nội. Quỹ hoạt động theo mô hình ủy thác, đảm bảo tính chuyên nghiệp và minh bạch trong hoạt động.

Nguồn vốn hoạt động của Quỹ bao gồm: vốn điều lệ, nguồn bổ sung từ ngân sách thành phố và phần chênh lệch thu – chi của quỹ; các nguồn vốn hợp pháp khác như viện trợ, tài trợ trong và ngoài nước theo quy định. Việc sử dụng vốn của Quỹ được quy định rõ ràng, bao gồm ứng vốn cho các nhiệm vụ như: bồi thường giải phóng mặt bằng, phát triển quỹ đất, hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số và các nhiệm vụ khác theo quy định.

Kế hoạch ứng vốn hằng năm của Quỹ sẽ do Chủ tịch UBND Thành phố phê duyệt. Các dự án được ứng vốn phải có quyết định phê duyệt, phương án hoàn trả rõ ràng và phù hợp với kế hoạch. Giám đốc quỹ là người có thẩm quyền quyết định ứng vốn theo kế hoạch được duyệt; hồ sơ đầy đủ và việc giải ngân phải đúng tiến độ. Các đơn vị ứng vốn có trách nhiệm hoàn trả chi phí quản lý theo Nghị định số 104/2024 và sẽ bị xử lý nếu không hoàn trả đúng hạn hoặc sử dụng vốn sai mục đích.

Điều lệ tổ chức và hoạt động của Quỹ phát triển đất TP. Hà Nội cũng quy định rõ trách nhiệm và nghĩa vụ của Quỹ trong việc báo cáo định kỳ và đột xuất cho UBND thành phố về tình hình hoạt động và sử dụng vốn. Đồng thời, Quỹ cũng phải thực hiện công khai, minh bạch trong hoạt động và sử dụng vốn theo quy định của pháp luật.

Việc kiện toàn Quỹ phát triển đất và ban hành Điều lệ tổ chức và hoạt động của Quỹ phát triển đất Thành phố là một bước quan trọng trong việc phát triển kinh tế – xã hội của Thủ đô. Quỹ này sẽ đóng vai trò là một công cụ tài chính quan trọng, giúp cho thành phố thực hiện các chính sách đất đai và phát triển kinh tế một cách hiệu quả và bền vững.

Chi tiết Điều lệ Quỹ phát triển đất TP. Hà Nội có thể được tham khảo tại địa chỉ website chính thức của UBND TP. Hà Nội để hiểu rõ hơn về nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Quỹ.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Nguyễn Mạnh Sơn mới đây đã tiến hành kiểm tra thực địa và nghe báo cáo về tiến độ công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) Dự án Đường dây 500kV Lào Cai – Vĩnh Yên, đoạn tuyến đi qua tỉnh Phú Thọ cũ. Dự án này đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư và giao Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) làm chủ đầu tư, với yêu cầu tiến độ rất cấp bách phải hoàn thành thi công và đóng điện trước ngày 19/8/2025.

Đoạn tuyến dự án đi qua địa phận tỉnh Phú Thọ cũ hiện nay là 8 xã, với 94 vị trí móng cột đã hoàn thành bàn giao mặt bằng. Tuy nhiên, vẫn còn một số khó khăn vướng mắc cần giải quyết để đảm bảo tiến độ dự án. Tại buổi làm việc, lãnh đạo các sở và 8 xã trên địa bàn tỉnh Phú Thọ cũ có dự án đi qua đã báo cáo tiến độ dự án, những khó khăn vướng mắc cần giải quyết cũng như các đề xuất, kiến nghị cần triển khai để dự án bảo đảm triển khai đúng tiến độ.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Mạnh Sơn nhấn mạnh, Dự án Đường dây 500kV Lào Cai – Vĩnh Yên là dự án trọng điểm Quốc gia, vì vậy các đồng chí Bí thư, Chủ tịch UBND các xã có dự án đi qua phải tập trung chỉ đạo quyết liệt các bộ phận chuyên môn, các tổ chức đoàn thể tuyên truyền, vận động Nhân dân để hoàn thành công tác bồi thường GPMB. Ông Sơn yêu cầu phải hoàn thành toàn bộ GPMB hành lang lưới điện toàn tuyến trước 15/8/2025.

Ông Sơn cũng yêu cầu các sở và Trung tâm phát triển quỹ đất khu vực Phú Thọ cử lãnh đạo, cán bộ chuyên môn trực tiếp xuống các xã để hỗ trợ, xử lý ngay những khó khăn, vướng mắc phát sinh. Đồng thời, phải sớm hoàn thành việc duyệt giá đất để bồi thường cho các hộ dân bị ảnh hưởng của dự án.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh cũng đồng ý với đề xuất của xã Chân Mộng về việc tập trung cán bộ, công chức có kinh nghiệm, đang phụ trách công tác GPMB dự án này của các xã cũ về xã Chân Mộng để làm việc nhằm đẩy nhanh tiến độ dự án.

Trước đó, dự án đã được triển khai với nhiều cuộc kiểm tra, họp trực tuyến và chỉ đạo quyết liệt từ các cấp chính quyền và ban ngành liên quan. Ngày 21/5, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long đã chủ trì hội nghị trực tuyến công tác giải phóng mặt bằng và tình hình thực hiện dự án. Ngày 2/6, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Mạnh Sơn đã kiểm tra tiến độ giải phóng mặt bằng, tái định cư Dự án đường dây 500kV.

Dự án đường dây 500kV Lào Cai – Vĩnh Yên thuộc danh mục dự án quan trọng Quốc gia, trọng điểm ngành năng lượng. Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đang tập trung triển khai dự án để đảm bảo tiến độ và yêu cầu của Chính phủ.

Các cơ quan chức năng và địa phương đang tích cực phối hợp để giải quyết các vấn đề phát sinh và đảm bảo dự án hoàn thành theo kế hoạch. Sự quan tâm và chỉ đạo quyết liệt của các cấp chính quyền và ban ngành liên quan đang giúp đẩy nhanh tiến độ dự án.

Chương trình 1719 – Điểm tựa cho người yếu thế

Sau những ngày dài chờ đợi, gia đình chị Vi Thị Tấc (23 tuổi) sống ở bản Mìn, xã Mường Mìn sẽ được chuyển đến khu tái định cư cùng 80 hộ dân sinh sống ở khu vực có nguy cơ cao thiên tai trên địa bàn xã. Cuộc sống đắp đổi mưu sinh nơi chân đồi ven suối, bên nách hai đứa con thơ, khiến vợ chồng chị chẳng tích cóp được nhiều.

Chị Tấc sinh ra đã thuộc diện nghèo ở bản Chanh, xã Sơn Thủy. Lớn lên theo chồng xuống bản Mìn, song hoàn cảnh cũng chẳng khác, vẫn là hộ nghèo. Chị kể: “Nhiều đêm dông bão, mưa dột phía trên, gió lùa bên vách, cả căn nhà cứ như một thân cây đung đưa theo gió, vợ chồng phải quấn vội 2 đứa nhỏ vào chiếc chiếu, tức tốc chạy sang nhà hàng xóm trú ẩn”.

Nhưng đến ngày chính quyền thông báo được Nhà nước hỗ trợ đất ở, rồi công trình sắp xếp, ổn định dân cư các hộ dân bản Mìn và bản Luốc Lầu, xã Mường Mìn được khởi công trên đồi Pom Dụng phía sau nhà, vợ chồng chị cười ra nước mắt. Chị bộc bạch: “Dẫu biết chuyển đến nơi ở mới còn tốn tiền xây nhà, vợ chồng có thể vay mượn trả dần, nhưng được ở nơi an toàn đã là một niềm hạnh phúc lắm rồi”.

Công trình sắp xếp, ổn định dân cư các hộ dân bản Mìn và bản Luốc Lầu, xã Mường Mìn có tổng mức đầu tư trên 26,7 tỷ đồng, chủ yếu từ nguồn vốn Chương trình 1719, được xây dựng trên diện tích 5,2ha. Với đầy đủ hạ tầng thiết yếu phục vụ đời sống sinh hoạt, công trình đang mang lại niềm hy vọng đổi thay cho hàng trăm con người.

Cũng nhận được sự hỗ trợ thiết thực từ Chương trình 1719 là gia đình ông Vi Văn Lột (68 tuổi) ở thôn Chiềng, xã Thắng Lộc. Là hộ nghèo, có đất ở, nhưng cho đến trước tháng 3/2025 cả gia đình ông gồm 6 người già trẻ lớn bé vẫn phải sống dưới mái nhà tranh vách nứa. Được hỗ trợ 40 triệu đồng từ Chương trình 1719 và 40 triệu đồng của Ủy ban MTTQ tỉnh, gia đình ông Lột đã vay mượn thêm từ anh em họ hàng, vừa hoàn thiện căn nhà mới kiên cố hướng ra cánh đồng lúa.

Giai đoạn 2021-2025, đã có 3 dự án sắp xếp, ổn định dân cư tập trung được triển khai trên địa bàn các huyện cũ: Mường Lát, Quan Hóa, Quan Sơn, với tổng mức đầu tư trên 79,4 tỷ đồng, trong đó từ nguồn vốn Chương trình 1719 là 72,7 tỷ đồng. Đến nay có 2 dự án đã hoàn thành, 1 dự án đã thi công đạt trên 80% khối lượng công trình. Dự kiến sẽ có 243 hộ dân sinh sống ở khu vực nguy cơ cao được định cư tại 3 dự án này.

Cơ bản hoàn thành chỉ tiêu

Còn nhiều hơn nữa những mảnh đời yếu thế được sự hỗ trợ của Đảng, Nhà nước thông qua Chương trình 1719. Ở đó có những hộ nghèo khó khăn, thiếu thốn đủ bề về nhà ở, đất sản xuất, thông tin, việc làm, bảo hiểm y tế… Chương trình 1719 ra đời hướng đến những mảnh đời như thế, để không còn ai bị bỏ lại phía sau, để vùng đồng bào dân tộc và miền núi sớm thu hẹp khoảng cách với miền xuôi.

Phó Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo Lê Minh Hành cho biết: Với nhiều nỗ lực, cố gắng, Thanh Hóa đã cơ bản hoàn thành các chỉ tiêu của Chương trình 1719 trong giai đoạn 2021-2025. Kết quả đạt được trong thực hiện Chương trình 1719 đã góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế – xã hội, đảm bảo quốc phòng – an ninh, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần của người dân, tạo chuyển biến mạnh mẽ, thực chất diện mạo nông thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giảm còn 8,6% (giảm 6,73% so với năm 2023). Thu nhập bình quân đầu người không ngừng tăng qua các năm, đạt 44,39 triệu đồng/người vào năm 2024.

Cái khó không hoàn toàn ở sự thiếu quyết tâm

Tuy nhiên, từ những vướng mắc khó khăn và bối cảnh sau sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy đang đòi hỏi sự điều chỉnh phù hợp hơn trong thiết kế chính sách cũng như cách thức tổ chức thực hiện chương trình giai đoạn 2026-2030.