Thành phố Hồ Chí Minh đang phải đối mặt với thách thức lớn trong việc phòng chống thuốc giả và thực phẩm giả do sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử và mạng xã hội. Tại buổi làm việc với Đoàn khảo sát Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân TP.HCM Nguyễn Văn Dũng cho biết, sau khi hợp nhất 3 địa phương, thị trường tiêu dùng của Thành phố trở nên năng động và đa dạng hơn, kéo theo nhiều thách thức với tính chất ngày càng phức tạp.

Phó Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Hoài Nam cho rằng, thị trường tiêu dùng của Thành phố vẫn tồn tại một bộ phận người tiêu dùng có xu hướng ưa chuộng các loại hàng “xách tay”, sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ do tâm lý chuộng hàng ngoại hoặc vì giá rẻ. Điều này vô tình tạo điều kiện cho các loại hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ xâm nhập vào chuỗi cung ứng và len lỏi đến tay người tiêu dùng.

Trong thời đại số hóa, xu hướng mua sắm trực tuyến ngày càng phổ biến và lan rộng trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cả lĩnh vực y tế. Tuy nhiên, các nền tảng mạng xã hội và thương mại điện tử hiện chưa có quy chuẩn kiểm soát chặt chẽ, nhất là với nhóm sản phẩm chăm sóc sức khỏe bao gồm thuốc, thực phẩm chức năng. Để tăng cường hiệu quả quản lý quảng cáo thuốc, thực phẩm và kinh doanh trái phép trên nền tảng thương mại điện tử, Thành phố kiến nghị các chính quyền địa phương cần có sự hoàn thiện hơn nữa về cơ sở pháp lý liên ngành, nâng cao năng lực giám sát không gian mạng, phối hợp chặt chẽ với các nền tảng công nghệ để kiểm soát, gỡ bỏ nội dung vi phạm một cách kịp thời.

Thời gian qua, Thành phố đã triển khai nhiều đợt kiểm tra, xử lý vi phạm trong sản xuất, kinh doanh thuốc, thực phẩm, mỹ phẩm, thiết bị y tế và thực phẩm chức năng, với sự phối hợp của các sở, ngành. Các đoàn liên ngành tập trung kiểm tra điểm nóng, cơ sở nghi vấn, khu vực giáp ranh và xử lý nghiêm vi phạm. Từ tháng 1/2024 đến tháng 6/2025, các đơn vị, sở, ngành là thành viên Ban Chỉ đạo 389 Thành phố đã thanh tra, kiểm tra 27.711 vụ; phát hiện và bắt giữ 4.415 vụ vi phạm về hàng cấm, hàng lậu; 21.821 vụ vi phạm về gian lận thương mại và 1.475 vụ vi phạm về hàng giả; tổng số tiền thu nộp ngân sách là gần 2.000 tỷ đồng và khởi tố 36 vụ với 89 đối tượng.

Lãnh đạo TP.HCM kiến nghị Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, sửa đổi Luật Hình sự theo hướng mở rộng phạm vi áp dụng và tăng khung hình phạt; bổ sung mức xử phạt nặng đối với hành vi tiếp tay, bao che cho hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng gây ảnh hưởng đến sức khỏe nhân dân.

Sở Y tế TP.HCM đã tiến hành kiểm tra Phòng khám Đa khoa Việt Khang Thủ Đức sau khi nhận được các phản ánh từ người dân về việc cơ sở y tế này có hành vi “vẽ bệnh, moi tiền”. Qua kiểm tra ban đầu vào ngày 17-7, cơ quan chức năng đã phát hiện ra một số dấu hiệu bất thường, trong đó có việc phòng khám kê khai chi phí điều trị không rõ ràng và đưa ra các gợi ý thực hiện dịch vụ không cần thiết nhằm tăng tổng chi phí khám chữa bệnh.

Hiện tại, Sở Y tế TP.HCM đang phối hợp chặt chẽ với Công an TP.HCM để tiến hành điều tra, xác minh và sẽ xử lý nghiêm nếu có đủ căn cứ vi phạm. Đây không phải là lần đầu tiên Phòng khám Đa khoa Việt Khang Thủ Đức bị phản ánh về hành vi “vẽ bệnh”. Trước đó, nhiều người dân đã lên tiếng về việc họ ban đầu được quảng cáo với chi phí khám bệnh thấp, nhưng sau đó nhân viên thông báo có nhiều vấn đề phát sinh và liên tục yêu cầu thực hiện thêm xét nghiệm, thủ thuật, khiến tổng chi phí điều trị tăng lên hàng chục triệu đồng.

Tình trạng này đã khiến Phòng khám Đa khoa Việt Khang Thủ Đức trở thành điểm nóng về hành vi “vẽ bệnh” trong thời gian gần đây. Sở Y tế TP.HCM cho biết sẽ tiếp tục rà soát, xác minh trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan và công khai kết quả xử lý trên Cổng thông tin điện tử của sở.

Để tránh rơi vào tình huống tương tự, Sở Y tế TP.HCM khuyến cáo người dân cần kiểm tra kỹ thông tin trước khi chọn nơi khám chữa bệnh. Người dân có thể tra cứu giấy phép hoạt động, chuyên môn, phạm vi hành nghề của phòng khám tại địa chỉ https://tracuu.medinet.org.vn. Ngoài ra, người dân cũng được nhắc nhở không nên vội vàng đồng ý chi trả các khoản phí bất thường, không rõ ràng.

Trong trường hợp nghi ngờ bị “vẽ bệnh, moi tiền”, người dân có thể phản ánh qua ứng dụng “Y tế trực tuyến” hoặc gọi ngay đường dây nóng của Sở Y tế TP.HCM: 0967.771.010 hoặc 0989.401.155 để được hỗ trợ kịp thời. Sở Y tế TP.HCM cũng cam kết sẽ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong hoạt động khám chữa bệnh.

Thời gian gần đây, TP Hồ Chí Minh đã ghi nhận một tình trạng đáng lo ngại khi hàng trăm người hiến máu nhận được các cuộc gọi lạ từ những người tự xưng là nhân viên của Sở Y tế, Bệnh viện Truyền máu Huyết học, Trung tâm Hiến máu nhân đạo thành phố và các đơn vị tổ chức hiến máu. Những đối tượng này thông báo rằng kết quả hiến máu của người dân có ‘bất thường’ và yêu cầu cung cấp hình ảnh căn cước công dân, tài khoản VNeID, kết bạn Zalo để ‘hướng dẫn đăng ký khám, làm xét nghiệm hoặc xác minh danh tính’.

Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đã xác định đây là một hình thức lừa đảo mới, gây hoang mang trong cộng đồng người hiến máu tình nguyện và đe dọa nghiêm trọng đến quyền lợi của người dân. Hành vi này cũng gây mất an ninh trật tự xã hội và ảnh hưởng đến uy tín của ngành Y tế cũng như phong trào hiến máu nhân đạo trên địa bàn TP Hồ Chí Minh.

Trước tình hình này, ngành Y tế TP Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều hoạt động truyền thông nhằm cảnh báo người dân thông qua ứng dụng ‘Giọt máu vàng’, website, fanpage chính thức và gửi tin nhắn SMS đến cộng đồng người hiến máu để cảnh giác và không cung cấp thông tin cá nhân cho các đối tượng lạ.

Đồng thời, Sở Y tế cũng đã phối hợp với các cơ quan báo đài để truyền thông về quy trình hiến máu, giúp người dân hiểu biết và phòng tránh lừa đảo, đồng thời khuyến khích tham gia hiến máu tình nguyện. Sở Y tế TP Hồ Chí Minh khuyến cáo người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân cho các cuộc gọi hoặc tin nhắn lạ.

Khi phát hiện các dấu hiệu nghi vấn, người dân không nên làm theo hướng dẫn của các đối tượng lạ mà cần chủ động báo cáo cho cơ quan Công an hoặc thông báo về các cơ sở y tế để được hỗ trợ và xử lý kịp thời. Ngành Y tế TP Hồ Chí Minh khẳng định sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan để theo dõi tình hình và phối hợp với các cơ quan chức năng nhằm bảo vệ quyền lợi và bảo mật thông tin của người hiến máu.

Cũng theo Sở Y tế, các cơ sở y tế và đơn vị tiếp nhận hiến máu chỉ liên hệ với người dân qua các phương thức chính thống. Các tin nhắn gửi đến người hiến máu sẽ hiển thị tên thương hiệu ‘BVTMHH’ hoặc ‘TTHIENMAUTP’. Bệnh viện không yêu cầu người dân cung cấp thông tin cá nhân qua ứng dụng, Zalo hoặc bất kỳ đường link nào. Nếu có nghi ngờ, người dân có thể gọi ngay đến tổng đài của Bệnh viện Truyền máu Huyết học theo số 028.39557858 để xác minh.

Thành phố Hồ Chí Minh đang phải đối mặt với tình trạng “vẽ bệnh, moi tiền” tại các phòng khám, gây ra nhiều bức xúc trong dư luận. Mới đây, Sở Y tế thành phố đã tiến hành kiểm tra đột xuất hai phòng khám có dấu hiệu hoạt động bất thường.

Ngày 24/7, Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh cho biết, Phòng Kiểm tra – Pháp chế của cơ quan này đã tiến hành kiểm tra phòng khám đa khoa Khang Thịnh, tọa lạc tại số 114 Trần Đình Xu, thành phố Hồ Chí Minh. Phòng khám này đã bị người dân phản ánh về việc thực hiện phá thai nội khoa bằng thuốc và chỉ định cận lâm sàng, xét nghiệm với lý do “mơ hồ”. Qua xem xét hồ sơ bệnh án của khách hàng phản ánh, Đoàn kiểm tra đã phát hiện một số vấn đề đáng ngại. Bệnh nhân được chẩn đoán thai 4-5 tuần và chỉ định đình chỉ thai bằng thuốc. Tuy nhiên, bác sĩ điều trị đã ghi chép hồ sơ bệnh án không rõ ràng và phòng khám thu các loại phí dịch vụ nhưng trong hồ sơ bệnh án không thể hiện.

Ngoài ra, qua truy xuất hình ảnh trong máy tính tại phòng khám, Đoàn kiểm tra đã phát hiện hàng trăm hình ảnh chụp cổ tử cung bệnh lý, có mã số nhưng không có tên, tuổi bệnh nhân. Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục phối hợp với Công an thành phố để điều tra, làm rõ và xử lý nghiêm Phòng khám này theo quy định pháp luật.

Trước đó, vào ngày 23/7, Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh cũng thông tin về việc kiểm tra phòng khám thuộc Công ty TNHH Phòng khám Đa khoa Việt Khang Thủ Đức. Phòng khám này đã bị phản ánh về tình trạng “vẽ bệnh, moi tiền” với cùng một thủ đoạn, bắt đầu từ việc chào mời các gói khám với giá thấp và sau đó yêu cầu thực hiện nhiều dịch vụ không cần thiết, khiến chi phí tăng vọt.

Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh đã xác định đây là một điểm nóng trong hoạt động khám, chữa bệnh và thường xuyên bị phản ánh. Từ ngày 1/7, thành phố Hồ Chí Minh đã bắt đầu hoạt động theo mô hình chính quyền 2 cấp. Để xây dựng một hệ thống y tế công khai, minh bạch, Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh đã quyết định củng cố và giới thiệu các kênh tiếp nhận phản ánh của người dân trong lĩnh vực y tế.

Hiện tại, Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh có nhiều kênh tiếp nhận phản ánh của người dân đang hoạt động, bao gồm đường dây nóng 096.777.101 và 0989.401.155, tổng đài hỗ trợ dịch vụ công trực tuyến 1900.638.563 và cổng thông tin 1022. Mọi phản ánh sẽ được tiếp nhận bảo mật, xác minh khách quan và xử lý nghiêm minh theo quy định.

Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh khuyến cáo người dân cần kiểm tra kỹ thông tin khi chọn nơi khám bệnh và không vội vàng chi trả các khoản phí bất thường, không rõ ràng. Khi nghi ngờ bị “vẽ bệnh, moi tiền”, người dân có thể liên hệ ngay đường dây nóng hoặc các kênh tiếp nhận phản ánh của Sở Y tế để được hỗ trợ kịp thời.

Tình trạng phòng khám trá hình và bác sĩ rởm hoạt động trái phép tại trung tâm TP Đà Nẵng đã bị phát hiện và xử lý hình sự gần đây. Sở Y tế TP Đà Nẵng đã có chỉ đạo chấn chỉnh toàn diện hoạt động hành nghề y và phối hợp với lực lượng Công an, chính quyền địa phương để siết chặt kiểm tra và xử lý các sai phạm.

Trước đó, vào ngày 15/7, Cơ quan CSĐT Công an TP Đà Nẵng đã khởi tố vụ án và khởi tố bị can đối với 7 đối tượng liên quan đến Phòng khám Đa khoa quốc tế Đà Nẵng về hành vi ‘Lừa dối khách hàng’. Kết quả điều tra bước đầu cho thấy phòng khám này đã tuyển dụng nhân viên không có bằng cấp và không có chứng chỉ hành nghề y, vẫn bố trí họ thăm khám, tư vấn, thực hiện thủ thuật y tế và kê y lệnh điều trị cho bệnh nhân.

Thủ đoạn của phòng khám là vẽ bệnh và kích giá để moi tiền bệnh nhân. Ban đầu, bệnh nhân được tư vấn rằng chi phí khám chữa bệnh chỉ từ 199.000 đồng đến 1 triệu đồng. Tuy nhiên, sau khi được thăm khám bởi các bác sĩ rởm, bệnh nhân được thông báo mắc các bệnh lý nghiêm trọng và phải điều trị theo các gói dịch vụ có giá từ 10-50 triệu đồng.

Không chỉ vụ án trên, sau khi bị xử phạt và thu hồi giấy phép, các cơ sở vẫn tráo tên và đổi pháp nhân để hoạt động trở lại, thuê bác sĩ Việt Nam làm bình phong, còn toàn bộ quy trình điều hành thực chất do các bác sĩ người Trung Quốc thao túng.

Để chấn chỉnh tình trạng trên, Sở Y tế TP Đà Nẵng yêu cầu các cơ sở khám chữa bệnh và cá nhân hành nghề trên địa bàn thực hiện nghiêm Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023, Nghị định 96/2023/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn liên quan. Sở Y tế cũng đề nghị UBND các xã, phường phối hợp tăng cường kiểm tra và giám sát hoạt động khám chữa bệnh, dịch vụ thẩm mỹ tại địa phương.

Lãnh đạo Sở Y tế TP Đà Nẵng khẳng định sẽ tiếp tục cung cấp định kỳ dữ liệu về hệ thống cơ sở hành nghề khám chữa bệnh cho các địa phương. Sự phối hợp chặt chẽ giữa ngành Y tế, chính quyền địa phương và lực lượng Công an được xác định là yếu tố then chốt để xây dựng môi trường khám chữa bệnh an toàn, minh bạch, đúng pháp luật, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân và từng bước lành mạnh hóa hoạt động hành nghề trong lĩnh vực y tế trên địa bàn.

Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế, vừa ra quyết định thu hồi một loạt các sản phẩm mỹ phẩm do công ty Belcos Cosmetic GmbH (Đức) sản xuất và phân phối tại Việt Nam. Quyết định này được đưa ra do các sản phẩm này có công thức không đúng với hồ sơ công bố, và có nhãn ghi sai lệch bản chất tính năng vốn có của sản phẩm.

Các sản phẩm bị thu hồi gồm: Bel-Energen Daydream Cleansing Foam; Sun Protection/SPF50+; Line A Cream; Bel-Energen PhytoSensation Elixir; Intensa Skin Renewal Oleo Serum; Line A Clarity Concentrate; Samtea perfect recovery Body cream; Sun protection face elixir SPF30. Giá bán lẻ của các sản phẩm này dao động từ khoảng 1,1 triệu đồng đến hơn 3,6 triệu đồng. Đáng chú ý, sản phẩm Bel-Energen Phyto-Sensation Elixir có giá cao nhất khoảng 3,6 triệu đồng.

Đây không phải là lần đầu tiên các sản phẩm mỹ phẩm bị thu hồi do vi phạm quy định về công bố sản phẩm và ghi nhãn. Trước đó, Cục Quản lý Dược cũng đã thu hồi phiếu công bố 8 loại mỹ phẩm cao cấp của nhãn hàng Image (Mỹ) do Công ty TNHH Thương mại Minh Khương (quận 1, TP.HCM) chịu trách nhiệm đưa ra thị trường. Lý do thu hồi là nhãn chính sản phẩm ghi không đúng thành phần công thức như hồ sơ công bố sản phẩm mỹ phẩm.

Sở Y tế Hà Nội cũng đã có thông báo đình chỉ lưu hành, thu hồi đối với các lô sản phẩm Sữa chống nắng DSK UV, Y lang Dầu gội đầu Y lang chí, Dầu gội đầu Newgi.C và Nước rửa tay SA.AD tinh chất dâu tây do mẫu kiểm nghiệm không đạt tiêu chuẩn chất lượng. Các sản phẩm này bị thu hồi do không đạt tiêu chuẩn chất lượng về chỉ tiêu giới hạn vi sinh vật, hoặc không được phân loại là sản phẩm mỹ phẩm.

Trước tình trạng các sản phẩm mỹ phẩm bị thu hồi do vi phạm quy định, người tiêu dùng cần nâng cao nhận thức khi lựa chọn sản phẩm làm đẹp. Ưu tiên sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, đã được công bố hợp pháp, có kiểm nghiệm và được bán tại những kênh phân phối chính thống. Điều này sẽ giúp đảm bảo an toàn cho người sử dụng và tránh những rủi ro không đáng có.

Người tiêu dùng có thể kiểm tra thông tin về sản phẩm mỹ phẩm thông qua các nguồn tin cậy như Cục Quản lý Dược hoặc Sở Y tế Hà Nội. Những thông tin này sẽ giúp người tiêu dùng có cái nhìn tổng quan về sản phẩm và đưa ra quyết định mua hàng sáng suốt.

Cuối cùng, người tiêu dùng cần cẩn trọng khi mua sản phẩm mỹ phẩm, đặc biệt là những sản phẩm có giá thành cao. Hãy luôn ưu tiên sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng và đã được kiểm nghiệm để đảm bảo an toàn cho bản thân.

TP.HCM đã phát hiện 9 vụ sản xuất và buôn bán thuốc cũng như thực phẩm chức năng giả, với thủ đoạn ngày càng tinh vi và phức tạp. Trong một buổi làm việc với Ủy ban Văn hóa – Xã hội của Quốc hội vào ngày 22/7, ông Nguyễn Hoài Nam, Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM, đã cung cấp thông tin về tình trạng này.

Theo ông Nam, các sản phẩm giả này thường được quảng cáo là có thể điều trị các bệnh thường gặp như phong ngứa, xương khớp, trĩ, tiểu đường… Tang vật thu giữ trong các vụ việc này bao gồm hơn 1.100 thùng thuốc giả, gần 1.600 kg nguyên liệu không rõ nguồn gốc, hàng trăm kg bao bì, tem nhãn, cùng với dây chuyền máy móc hiện đại phục vụ sản xuất.

Đáng chú ý, các đối tượng sản xuất hàng giả đã sử dụng chiêu thức “trộn hàng thật với hàng giả” để tạo niềm tin ban đầu với người tiêu dùng và nhà thuốc, từ đó dễ dàng tiêu thụ hàng kém chất lượng. Các sản phẩm giả này được đưa ra thị trường chủ yếu thông qua các chành xe từ TP.HCM đi miền Tây Nam Bộ, hoặc bán online trên mạng xã hội và sàn thương mại điện tử.

Các cơ sở vi phạm thường hoạt động phân tán tại nhiều địa điểm nhỏ, không có biển hiệu, núp bóng công ty bình phong hoặc nhà ở không số. Từ đầu năm 2024 đến tháng 6/2025, Sở Y tế TP.HCM và các quận, huyện đã kiểm tra hơn 7.700 cơ sở kinh doanh dược phẩm, trong đó phát hiện 92 cơ sở vi phạm, bao gồm 36 trường hợp có dấu hiệu buôn bán hàng giả, gian lận thương mại.

Trong lĩnh vực thực phẩm, các lực lượng chức năng cũng đã phát hiện một số vụ sản xuất sữa giả nhãn hiệu nổi tiếng như Abbott, Ensure, Glucerna với tổng giá trị hàng hóa hơn 14 tỷ đồng.

Trước tình trạng hàng giả ngày càng gia tăng và biến tướng, TP.HCM kiến nghị Quốc hội sửa đổi Bộ luật Hình sự, tăng mức hình phạt đối với hành vi sản xuất, buôn bán thuốc, thực phẩm giả. Đồng thời, đề nghị Bộ Y tế đẩy mạnh số hóa quản lý, hoàn thiện hệ thống kiểm nghiệm, công bố công khai các cơ sở vi phạm và hỗ trợ công cụ tra cứu thông tin cho người dân.

Lãnh đạo các ngành chức năng cảnh báo việc sử dụng thuốc, thực phẩm chức năng giả không chỉ không mang lại hiệu quả điều trị, mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây hại sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt với người cao tuổi và bệnh nhân mạn tính. “Chúng tôi đang phối hợp liên ngành để siết quản lý từ khâu sản xuất đến phân phối, đồng thời mong muốn người dân khi mua sản phẩm nên kiểm tra nguồn gốc rõ ràng, tránh ham rẻ mà rước họa vào thân”, ông Nguyễn Hoài Nam nhấn mạnh.