Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí Nature vào năm 2023 đã đi sâu vào việc khám phá sự cạnh tranh nội bộ phức tạp và gián tiếp giữa phụ nữ. Giáo sư Tim Clutton-Brock tại Đại học Cambridge là người đứng đầu nghiên cứu này, với sự tham gia của gần 600 người từ 25 đến 45 tuổi, đã kết hôn và có con. Trong nghiên cứu, những người tham gia được yêu cầu đánh giá phản ứng của họ đối với những người phụ nữ khác trong hơn 20 tình huống khác nhau liên quan đến các nguồn lực có lợi cho phụ nữ, bao gồm thực phẩm, sự an toàn, địa vị, sức mạnh…

Kết quả của nghiên cứu cho thấy rằng phụ nữ thiếu một nguồn lực nào đó sẽ có cảm xúc tiêu cực mạnh mẽ đối với những người phụ nữ có thứ mà họ không có, và mức độ cảm xúc tiêu cực này cao hơn đáng kể so với nam giới trong các tình huống tương tự. Ví dụ, một phụ nữ có ngoại hình kém hấp dẫn có thể dễ dàng nảy sinh cảm giác khó chịu, thậm chí thù ghét đối với người có nhan sắc. Điều đặc biệt đáng chú ý là nếu nguồn lực đó có ở nam giới, phụ nữ thường không có tâm lý ganh đua, hoặc nếu có, thì không đáng kể.

Nghiên cứu sâu hơn đã chỉ ra rằng phụ nữ có xu hướng thể hiện thái độ tiêu cực mạnh mẽ đối với những người cùng giới tính khi liên quan đến các nguồn lực như vị trí quyền lực tại nơi làm việc, ngoại hình hấp dẫn, có cha mẹ tốt, là thành viên có ảnh hưởng trong cộng đồng, năng động, sức khỏe tuyệt vời, sống trong một ngôi nhà đẹp, có người bạn đời tốt. Điều này ngụ ý rằng phụ nữ có xu hướng phản ứng tiêu cực hơn nam giới trước sự bất cân xứng về nguồn lực giữa những người cùng giới, nhưng không phải giữa những người khác giới.

Các nhà nghiên cứu đã lý giải rằng thực tế này bắt nguồn từ việc phụ nữ trong lịch sử phải đối mặt với nguy cơ cao hơn từ hành vi xâm phạm thể chất và do đó phát triển các hình thức xung đột xã hội ngầm hơn. Họ thường nảy sinh cạnh tranh dựa trên ngoại hình, địa vị, bạn đời. Trong khi đó, đàn ông thường có xu hướng cạnh tranh trực tiếp hơn như thi đấu thể chất, ganh đua công khai, thử thách hoặc thể hiện sự thống trị.

Mặc dù đều có tính cạnh tranh, phụ nữ có thể tránh cạnh tranh công khai do áp lực và kỳ vọng xã hội là phái nữ phải dễ chịu, hòa đồng và không thống trị. Do đó, họ có thể cạnh tranh nhiều hơn về ngoại hình, xã hội hoặc cảm xúc, những nơi địa vị của họ được xác định một cách tinh tế.

Tóm lại, nghiên cứu này đã chỉ ra rằng sự cạnh tranh giữa phụ nữ có thể diễn ra gay gắt hơn so với nam giới, đặc biệt là trong các lĩnh vực như ngoại hình, địa vị và bạn đời. Điều này có thể được giải thích bằng lịch sử và áp lực xã hội mà phụ nữ phải đối mặt. Thông qua nghiên cứu này, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về động lực và hành vi của phụ nữ trong các mối quan hệ xã hội, từ đó có thể xây dựng những mối quan hệ lành mạnh và tích cực hơn.

Tìm hiểu thêm về nghiên cứu này trên trang web của tạp chí Nature.

Tẩy chay tại nơi làm việc là một hiện tượng mà nhân viên cảm thấy bị đồng nghiệp hoặc cấp trên phớt lờ, cô lập hoặc từ chối tham gia vào các tương tác xã hội tại nơi làm việc. Đây là một vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng không chỉ đến sức khỏe tâm lý và thể chất của nhân viên mà còn tác động tiêu cực đến hiệu suất công việc và môi trường làm việc chung.

Tẩy chay tại nơi làm việc có thể diễn ra dưới nhiều hình thức, từ việc tránh giao tiếp bằng mắt hoặc trò chuyện, im lặng, lạnh nhạt đến che giấu thông tin quan trọng. Sự tẩy chay này thường diễn ra một cách âm thầm, khó nhận diện nhưng lại để lại hậu quả nghiêm trọng. Khác với các hình thức xung đột công khai như quấy rối hay bắt nạt, tẩy chay thường không có sự đối đầu trực diện, nhưng ảnh hưởng của nó không vì thế mà giảm đi.

Hậu quả của tẩy chay tại nơi làm việc là rất nghiêm trọng. Đối với cá nhân, nó gây ra căng thẳng tâm lý, trầm cảm, lo âu, kiệt sức và giảm mức độ hài lòng trong đời sống gia đình. Về phía tổ chức, tẩy chay làm giảm hiệu suất công việc, chất lượng dịch vụ, sự gắn kết với tổ chức và tăng ý định nghỉ việc. Việc nhân viên cảm thấy bị cô lập hoặc không được thừa nhận có thể dẫn đến sự mất lòng tin và giảm sự gắn bó với công ty.

Các lý thuyết nền tảng giải thích cơ chế liên quan đến tẩy chay tại nơi làm việc bao gồm lý thuyết Bảo tồn nguồn lực của Hobfoll (1989) và lý thuyết Trao đổi xã hội của Blau (1964). Lý thuyết bảo tồn nguồn lực giải thích tình trạng bị cô lập làm cạn kiệt tài nguyên tâm lý của cá nhân, dẫn đến mệt mỏi cảm xúc và giảm sự gắn kết công việc. Lý thuyết trao đổi xã hội giải thích các mối quan hệ xã hội tích cực mang lại lợi ích cảm xúc và hỗ trợ xã hội.

Các chiến lược ứng phó với tẩy chay tại nơi làm việc có thể được phân loại thành cấp độ cá nhân và cấp độ tổ chức. Ở cấp độ cá nhân, nhân viên có thể sử dụng chiến lược đối phó chủ động và xây dựng, như tìm kiếm sự hỗ trợ từ đồng nghiệp hoặc cấp trên, cải thiện kỹ năng giao tiếp để hòa nhập hơn. Ở cấp độ tổ chức, các chiến lược bao gồm xây dựng văn hóa hòa nhập, ngăn chặn sự lan rộng của hành vi cô lập, thiết lập chính sách chống cô lập và triển khai các chương trình đào tạo về văn minh, tôn trọng, kỹ năng hòa nhập và cảm xúc.

Để đối phó với tẩy chay tại nơi làm việc, nhà quản trị cần chủ động nhận diện và chống lại sự tẩy chay, xây dựng môi trường làm việc toàn diện và tích cực, hỗ trợ và phát triển nhân viên để tăng khả năng đối phó, và quản lý các yếu tố bối cảnh và văn hóa. Việc nhận diện đúng và can thiệp kịp thời sẽ giúp giảm thiểu hậu quả và bảo vệ môi trường làm việc tích cực.

Kết luận, tẩy chay tại nơi làm việc là một vấn đề nghiêm trọng cần được quan tâm và giải quyết. Thông qua việc tổng hợp các nghiên cứu và phân tích các chiến lược ứng phó, bài viết này hy vọng cung cấp những hàm ý quản trị thiết thực cho các tổ chức trong việc nhận diện, phòng ngừa và xử lý hiệu quả tình trạng tẩy chay, góp phần xây dựng môi trường làm việc tích cực, công bằng và hỗ trợ nhân viên phát triển.

Ajinomoto Việt Nam, một thành viên của tập đoàn Ajinomoto, đã và đang tích cực triển khai các chính sách chăm sóc sức khỏe toàn diện cho người lao động, với mục tiêu kiến tạo cuộc sống khỏe mạnh tại nơi làm việc. Với hơn 3 thập kỷ hoạt động tại Việt Nam, công ty không chỉ cung cấp các sản phẩm chất lượng cao mà còn thể hiện sự quan tâm và trách nhiệm đối với lực lượng lao động thông qua nhiều sáng kiến giá trị.

Một trong những sáng kiến nổi bật của Ajinomoto Việt Nam là chương trình ‘Bữa ăn lành mạnh’ tại nơi làm việc. Công ty cung cấp các bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng tại hai nhà máy Biên Hòa và Long Thành, văn phòng TP.HCM, với thực đơn đa dạng, cân bằng và đầy đủ rau xanh, trái cây tươi. Đặc biệt, công ty còn trang bị quầy rau sống để khuyến khích nhân viên dùng thêm rau xanh, hỗ trợ đáp ứng lượng rau theo khuyến nghị.

Không chỉ chăm sóc sức khỏe thể chất, Ajinomoto Việt Nam còn quan tâm đến sức khỏe tinh thần của nhân viên. Công ty triển khai nhiều chính sách hỗ trợ thực tế cho lao động nữ mang thai và nuôi con nhỏ, bao gồm giảm 60 phút làm việc mỗi ngày, không phân công công việc xa, làm thêm giờ hoặc ca đêm cho lao động nữ trong giai đoạn mang thai từ tháng thứ 7 hoặc đang nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi.

Bên cạnh đó, công ty cũng tổ chức các chương trình đào tạo về chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ nhỏ từ giai đoạn bú mẹ đến dưới 60 tháng tuổi, nhằm hỗ trợ lao động nữ mang thai và nuôi con nhỏ những kiến thức hữu ích để chăm sóc sức khỏe cho bản thân và con nhỏ một cách khoa học và toàn diện.

Ngoài ra, Ajinomoto Việt Nam còn nâng cao kiến thức dinh dưỡng cho nhân viên thông qua các chương trình đào tạo chuyên sâu được thực hiện bởi chuyên gia, với trung bình 140 phút/nhân viên/năm. Các hoạt động khuyến khích vận động thể chất như tập thể dục tại nơi làm việc, cuộc thi ‘Mạnh thể chất, vững tinh thần’… cũng được triển khai thường xuyên.

Mỗi năm, Ajinomoto Việt Nam tổ chức khám sức khỏe định kỳ miễn phí cho toàn thể nhân viên ngay trong giờ làm việc, đồng thời đảm bảo đầy đủ quyền lợi về lương. Nhân viên cũng được tư vấn trực tiếp từ các bác sĩ chuyên khoa và có thể lưu trữ toàn bộ kết quả khám trên nền tảng ‘Sổ tay sức khỏe’ thuộc Phần mềm Dinh Dưỡng và Sức Khỏe.

Có thể thấy, Ajinomoto Việt Nam đã và đang thể hiện sự cam kết mạnh mẽ đối với việc chăm sóc sức khỏe và nâng cao chất lượng sống cho người lao động. Qua đó, công ty không chỉ góp phần kiến tạo cuộc sống khỏe mạnh tại nơi làm việc mà còn xây dựng môi trường làm việc tích cực, năng động và sáng tạo.