Thành phố Hồ Chí Minh đang phải đối mặt với thách thức lớn trong việc phòng chống thuốc giả và thực phẩm giả do sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử và mạng xã hội. Tại buổi làm việc với Đoàn khảo sát Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân TP.HCM Nguyễn Văn Dũng cho biết, sau khi hợp nhất 3 địa phương, thị trường tiêu dùng của Thành phố trở nên năng động và đa dạng hơn, kéo theo nhiều thách thức với tính chất ngày càng phức tạp.

Phó Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Hoài Nam cho rằng, thị trường tiêu dùng của Thành phố vẫn tồn tại một bộ phận người tiêu dùng có xu hướng ưa chuộng các loại hàng “xách tay”, sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ do tâm lý chuộng hàng ngoại hoặc vì giá rẻ. Điều này vô tình tạo điều kiện cho các loại hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ xâm nhập vào chuỗi cung ứng và len lỏi đến tay người tiêu dùng.

Trong thời đại số hóa, xu hướng mua sắm trực tuyến ngày càng phổ biến và lan rộng trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cả lĩnh vực y tế. Tuy nhiên, các nền tảng mạng xã hội và thương mại điện tử hiện chưa có quy chuẩn kiểm soát chặt chẽ, nhất là với nhóm sản phẩm chăm sóc sức khỏe bao gồm thuốc, thực phẩm chức năng. Để tăng cường hiệu quả quản lý quảng cáo thuốc, thực phẩm và kinh doanh trái phép trên nền tảng thương mại điện tử, Thành phố kiến nghị các chính quyền địa phương cần có sự hoàn thiện hơn nữa về cơ sở pháp lý liên ngành, nâng cao năng lực giám sát không gian mạng, phối hợp chặt chẽ với các nền tảng công nghệ để kiểm soát, gỡ bỏ nội dung vi phạm một cách kịp thời.

Thời gian qua, Thành phố đã triển khai nhiều đợt kiểm tra, xử lý vi phạm trong sản xuất, kinh doanh thuốc, thực phẩm, mỹ phẩm, thiết bị y tế và thực phẩm chức năng, với sự phối hợp của các sở, ngành. Các đoàn liên ngành tập trung kiểm tra điểm nóng, cơ sở nghi vấn, khu vực giáp ranh và xử lý nghiêm vi phạm. Từ tháng 1/2024 đến tháng 6/2025, các đơn vị, sở, ngành là thành viên Ban Chỉ đạo 389 Thành phố đã thanh tra, kiểm tra 27.711 vụ; phát hiện và bắt giữ 4.415 vụ vi phạm về hàng cấm, hàng lậu; 21.821 vụ vi phạm về gian lận thương mại và 1.475 vụ vi phạm về hàng giả; tổng số tiền thu nộp ngân sách là gần 2.000 tỷ đồng và khởi tố 36 vụ với 89 đối tượng.

Lãnh đạo TP.HCM kiến nghị Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, sửa đổi Luật Hình sự theo hướng mở rộng phạm vi áp dụng và tăng khung hình phạt; bổ sung mức xử phạt nặng đối với hành vi tiếp tay, bao che cho hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng gây ảnh hưởng đến sức khỏe nhân dân.

Hoạt động quảng cáo và kinh doanh trên mạng xã hội và sàn thương mại điện tử tại TP Hồ Chí Minh đang diễn biến phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi. Các cơ quan chức năng đang áp dụng nhiều biện pháp để kiểm soát nguồn gốc và chất lượng của sản phẩm và hàng hóa.

Trong buổi làm việc với UBND TP Hồ Chí Minh, ông Nguyễn Hoàng Mai, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội, đã thảo luận về việc thực hiện chính sách và pháp luật về phòng chống thuốc giả và thực phẩm giả tại thành phố. Ông nhấn mạnh rằng việc quản lý và giám sát hoạt động quảng cáo và kinh doanh trên mạng xã hội và sàn thương mại điện tử là rất quan trọng để ngăn chặn hàng giả, hàng kém chất lượng và hàng không rõ nguồn gốc.

Phó Giám đốc Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, Nguyễn Hoài Nam, cho biết rằng thành phố vẫn tồn tại một bộ phận người tiêu dùng ưa chuộng hàng ‘xách tay’ và sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ. Điều này tạo điều kiện cho hàng giả, hàng kém chất lượng và hàng không rõ nguồn gốc xâm nhập vào chuỗi cung ứng và đến tay người tiêu dùng. Ông Nam cũng nhấn mạnh rằng sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử và mạng xã hội cũng khiến hoạt động quản lý và giám sát việc quảng cáo và mua bán hàng hóa trên không gian mạng gặp nhiều khó khăn.

Để ngăn chặn thuốc giả và thực phẩm giả, UBND TP Hồ Chí Minh đã chỉ đạo Sở Y tế tăng cường phối hợp với Sở Công thương, Sở Văn hóa và Thể thao để kiểm soát việc kinh doanh và quảng cáo qua mạng xã hội và sàn thương mại điện tử. Thành phố cũng triển khai hệ thống phần mềm quản lý thuốc toàn diện từ nhà sản xuất, nhập khẩu, phân phối đến cơ sở bán lẻ để đảm bảo mỗi loại thuốc đều được theo dõi xuyên suốt vòng đời.

TP Hồ Chí Minh cũng kiến nghị Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét sửa đổi Bộ luật Hình sự để tăng cường hiệu quả quản lý quảng cáo thuốc và thực phẩm. Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh, Nguyễn Văn Dũng, mong muốn các kiến nghị của thành phố sẽ được Đoàn công tác đề xuất trong Phiên giải trình của Ủy ban Văn hóa và Xã hội và Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường.

Các chuyên gia cho rằng việc quản lý và giám sát hoạt động quảng cáo và kinh doanh trên mạng xã hội và sàn thương mại điện tử là rất quan trọng để bảo vệ người tiêu dùng và đảm bảo an toàn cho sức khỏe cộng đồng. Việc tăng cường phối hợp giữa các cơ quan chức năng và triển khai các biện pháp quản lý và giám sát hiệu quả sẽ giúp ngăn chặn hàng giả, hàng kém chất lượng và hàng không rõ nguồn gốc.

Hiện nay, người tiêu dùng cần nâng cao cảnh giác và thận trọng khi mua hàng hóa trên mạng xã hội và sàn thương mại điện tử. Họ cần kiểm tra kỹ thông tin về người bán, nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm và đánh giá chất lượng của sản phẩm trước khi mua.

Các cơ quan chức năng cũng cần tiếp tục tăng cường công tác quản lý và giám sát hoạt động quảng cáo và kinh doanh trên mạng xã hội và sàn thương mại điện tử. Việc này sẽ giúp đảm bảo môi trường kinh doanh lành mạnh và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

Website chính thức của UBND TP Hồ Chí Minh đã cung cấp thông tin chi tiết về các hoạt động của thành phố trong việc quản lý và giám sát hoạt động quảng cáo và kinh doanh trên mạng xã hội và sàn thương mại điện tử.