biến đổi khí hậu – Tapchisacdep.com https://tapchisacdep.com Tạp chí sắc đẹp & phụ nữ Việt Nam Wed, 24 Sep 2025 13:13:24 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/tapchisacdep/2025/08/tapchisacdep.svg biến đổi khí hậu – Tapchisacdep.com https://tapchisacdep.com 32 32 Israel – từ một quốc gia khởi nghiệp đến quốc gia đổi mới toàn diện https://tapchisacdep.com/israel-tu-mot-quoc-gia-khoi-nghiep-den-quoc-gia-doi-moi-toan-dien/ Wed, 24 Sep 2025 13:13:20 +0000 https://tapchisacdep.com/israel-tu-mot-quoc-gia-khoi-nghiep-den-quoc-gia-doi-moi-toan-dien/

Trong bối cảnh thế giới đang thay đổi nhanh chóng, Israel đã nổi lên như một cường quốc công nghệ với chiến lược phát triển quốc gia đúng đắn. Mặc dù không có tài nguyên thiên nhiên dồi dào và thị trường nội địa lớn, nhưng với sự đầu tư vào con người và công nghệ, Israel đã trở thành một quốc gia dẫn đầu trong lĩnh vực khởi nghiệp và đổi mới.

Chính phủ Israel đã triển khai nhiều biện pháp để thu hút người nhập cư có trình độ cao, đặc biệt là từ Liên Xô cũ, và đẩy mạnh cải cách tài chính. Đồng thời, họ đã tạo dựng một nền tảng mạnh cho nghiên cứu và phát triển (R&D). Chương trình Yozma ra đời vào năm 1992 đã đánh dấu bước ngoặt lớn trong việc thu hút vốn đầu tư mạo hiểm và xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp. Mô hình ‘góp vốn – chia sẻ rủi ro – thoái vốn có lợi’ đã giúp Israel nhanh chóng có được một hệ sinh thái đầu tư mạo hiểm sôi động, thu hút cả dòng vốn toàn cầu lẫn giới khởi nghiệp bản địa.

Sự thành công của mô hình này đã biến Israel trở thành quốc gia có mật độ quỹ đầu tư mạo hiểm và startup cao nhất thế giới tính theo đầu người. Làn sóng startup trong lĩnh vực viễn thông, chip, phần mềm nhúng và bảo mật đã tạo ra làn sóng IPO đầu tiên trên NASDAQ. Ngành công nghệ cao hiện đóng góp hơn 20% GDP và hơn một nửa giá trị xuất khẩu của Israel. Tư duy toàn cầu đã giúp các startup Israel phát triển nhanh, linh hoạt và có tầm nhìn vượt biên giới quốc gia.

Bất chấp xung đột và bất ổn địa chính trị, ngành công nghệ Israel vẫn giữ được đà tăng trưởng mạnh. Các startup không chỉ sống sót, mà đang vươn lên mạnh mẽ – đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ cao và quốc phòng. Chính phủ Israel đã xác định khoa học – công nghệ là trụ cột phát triển quốc gia. Thay vì can thiệp hành chính, chính phủ đóng vai trò ‘kiến trúc sư hệ sinh thái đổi mới’, với chính sách đồng bộ, dài hạn và thích ứng theo thời cuộc.

Israel cũng hỗ trợ tài chính không hoàn lại cho startup, ưu đãi thuế lớn cho trung tâm R&D của hơn 400 tập đoàn toàn cầu như Intel, Google, Apple. Hệ thống giáo dục STEM được chú trọng từ phổ thông đến đại học, kết nối chặt chẽ với thị trường và công nghiệp.

Hiện nay, Israel đang chuyển mình thành một quốc gia đổi mới toàn diện – nơi đổi mới sáng tạo không chỉ phục vụ thương mại mà còn hướng đến giải quyết các thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu, an ninh lương thực, chăm sóc sức khỏe và năng lượng tái tạo. Sự chuyển mình này là kết quả của một hệ sinh thái trưởng thành, nơi doanh nghiệp, chính phủ, viện nghiên cứu và nhà đầu tư phối hợp để giải quyết các bài toán liên ngành. Quỹ đầu tư và chính sách công cũng dần chuyển hướng: hỗ trợ các công ty deep tech (công nghệ chuyên sâu), climate tech, hoặc các dự án công nghệ phục vụ cộng đồng.

]]>
Sóng nhiệt ngày càng gay gắt, Việt Nam làm gì để giảm thiểu tác động? https://tapchisacdep.com/song-nhiet-ngay-cang-gay-gat-viet-nam-lam-gi-de-giam-thieu-tac-dong/ Sun, 21 Sep 2025 04:13:55 +0000 https://tapchisacdep.com/song-nhiet-ngay-cang-gay-gat-viet-nam-lam-gi-de-giam-thieu-tac-dong/

Biến đổi khí hậu và sóng nhiệt đang ngày càng trở thành những thách thức nghiêm trọng đối với khả năng chịu đựng của con người. Mới đây, cư dân Hà Nội và các tỉnh thành khác ở đồng bằng Bắc Bộ đã trải qua một đợt sóng nhiệt đáng kể vào đầu hè năm 2025, với nhiệt độ lên tới trên 40 độ C và độ ẩm từ 40-45%. Cảnh tượng đường phố vắng vẻ, những người giao hàng, bán hàng rong, bảo vệ… tìm kiếm bóng cây ven đường để tạm nghỉ, và những giọt mồ hôi chưa kịp rơi đã bốc hơi trên chiếc áo chống nắng khô giòn là hình ảnh tiêu biểu cho đợt sóng nhiệt này.

Mùa gặt ở ĐBSCL. Ảnh: Shutterstock
Mùa gặt ở ĐBSCL. Ảnh: Shutterstock

Sóng nhiệt không chỉ xảy ra ở Việt Nam mà còn trên toàn thế giới. Theo Giáo sư Phan Văn Tân, chuyên gia hàng đầu về khí tượng, khí hậu của Việt Nam, sóng nhiệt là một hệ quả trực tiếp của biến đổi khí hậu. Ông cho biết, nếu xem xét lại trong cả năm thập kỷ qua, số ngày nắng nóng trong mùa hè đã gia tăng theo thời gian ở hầu hết các vùng trên Việt Nam. Điều này cho thấy xu hướng nóng lên toàn cầu đang ngày càng rõ ràng và tác động mạnh mẽ đến thời tiết cực đoan.

Những người bán hàng rong cũng thuộc nhóm dễ bị tổn thương vì sóng nhiệt. Ảnh: Shutterstock
Những người bán hàng rong cũng thuộc nhóm dễ bị tổn thương vì sóng nhiệt. Ảnh: Shutterstock

Sóng nhiệt không chỉ là một hiện tượng thời tiết cực đoan đơn lẻ mà thường gắn liền với hạn hán, tạo thành một cặp hiện tượng thiên tai phức hợp. Hệ quả của sự kết hợp này là làm tăng đáng kể mức độ nghiêm trọng của sóng nhiệt, gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường, sức khỏe con người và nền kinh tế.

Xe ôm công nghệ và người giao hàng trong nắng nóng. Ảnh: Laodong.com.vn
Xe ôm công nghệ và người giao hàng trong nắng nóng. Ảnh: Laodong.com.vn

Về tác động của sóng nhiệt lên con người, TS. Trần Nữ Quý Linh, nhà khoa học nghiên cứu về sự ảnh hưởng của sóng nhiệt và các hiện tượng thời tiết cực đoan lên sức khỏe con người, cho rằng sóng nhiệt có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Các vấn đề này có thể kể đến bao gồm đau đầu, chóng mặt, mất nước và thậm chí là tử vong. Nhóm người dễ bị tổn thương nhất trước sóng nhiệt bao gồm trẻ em, người già, những người có bệnh mãn tính hoặc những người lao động ngoài trời như công nhân, nông dân.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng sóng nhiệt làm tăng đáng kể số ca nhập viện do nhiều nguyên nhân và do bệnh truyền nhiễm. Do đó, việc tìm kiếm các giải pháp để thích ứng với sóng nhiệt ngày càng khốc liệt là một thách thức lớn, đặc biệt là đối với các nhóm dễ bị tổn thương.

TS. Trần Nữ Quý Linh đề xuất cần phải nâng cao nhận thức của người dân về vấn đề sóng nhiệt và ảnh hưởng của nó đến sức khỏe. Đồng thời, cần có những giải pháp có mức chi phí thấp, dễ áp dụng và có hiệu quả nhanh chóng, như tăng cường khả năng tự thích ứng của cá nhân và nhận biết các dấu hiệu cảnh báo đầu tiên về sức khỏe.

Các chuyên gia cũng kêu gọi các chính phủ cần quan tâm hơn nữa đến việc xây dựng chính sách thích ứng với sóng nhiệt đa dạng, không chỉ ở đô thị mà còn ở nông thôn. Các giải pháp có thể bao gồm thiết kế không gian công cộng nhiều cây xanh, mặt nước, bóng râm và thoáng khí, cũng như cung cấp các phương tiện làm mát như quạt, điều hòa nhiệt độ để giúp giảm thiểu tác động của sóng nhiệt.

Tham khảo thêm thông tin về biến đổi khí hậu và sóng nhiệt tại Wikipedia và các nguồn tin cậy khác để hiểu rõ hơn về vấn đề này.

]]>
Biến đổi khí hậu làm gián đoạn nguồn cung thực phẩm, giá cả tăng vọt https://tapchisacdep.com/bien-doi-khi-hau-lam-gian-doan-nguon-cung-thuc-pham-gia-ca-tang-vot/ Sat, 20 Sep 2025 07:12:54 +0000 https://tapchisacdep.com/bien-doi-khi-hau-lam-gian-doan-nguon-cung-thuc-pham-gia-ca-tang-vot/

Biến đổi khí hậu đang đe dọa nghiêm trọng đến hệ thống thực phẩm toàn cầu, khi các hiện tượng thời tiết cực đoan ngày càng trở nên thường xuyên và dữ dội. Một nghiên cứu gần đây của tổ chức nghiên cứu Barcelona Supercomputing Center chỉ ra rằng những biến đổi thời tiết này không chỉ ảnh hưởng đến sản lượng nông nghiệp mà còn dẫn đến sự gia tăng đột biến giá thực phẩm. Điều này gây ra những hệ lụy nghiêm trọng cho nền kinh tế và đời sống người dân ở nhiều quốc gia.

Theo nghiên cứu trên, trong những năm gần đây, nhiều loại thực phẩm đã trải qua những đợt tăng giá chóng mặt chỉ trong thời gian ngắn, do ảnh hưởng của thời tiết cực đoan. Ví dụ, giá dầu olive ở châu Âu đã tăng 50% trong năm qua do hạn hán kéo dài ở miền Nam Tây Ban Nha. Tại Ấn Độ, giá hành củ đã tăng 89% trong tháng 5/2024 do đợt nắng nóng khắc nghiệt. Tại Nhật Bản, giá gạo đã tăng 48% vào tháng 9/2024 sau đợt nắng nóng vào tháng 8. Ở hai bang California và Arizona của Mỹ, giá rau củ đã tăng 80% vào tháng 11/2022 do hạn hán.

Những biến động này không chỉ ảnh hưởng đến người tiêu dùng mà còn làm gia tăng áp lực lạm phát tại các nền kinh tế, đặc biệt là ở những nước có mức độ phụ thuộc lớn vào nhập khẩu thực phẩm. Theo chuyên gia Maximilian Kotz của Barcelona Supercomputing Center, trưởng nhóm tác giả của nghiên cứu trên, nhiều hiện tượng thời tiết bất lợi dẫn tới những đợt tăng giá thực phẩm này là “hoàn toàn chưa từng có tiền lệ từ góc độ lịch sử”. Nhiệt độ đã “vượt xa khỏi phạm vi mà chúng ta có thể kỳ vọng trong hình thái khí hậu ổn định không có các hành vi gây ô nhiễm của con người”, ông Kotz nhấn mạnh.

“Chúng ta biết rằng các hiện tượng thời tiết cực đoan đang trở nên dữ dội và thường xuyên hơn so với 30-40 năm trước. Chúng tôi dự báo xu hướng này sẽ tiếp tục chừng nào lượng khí thải nhà kính còn tiếp tục tăng”, ông Kotz cho biết. Nếu hệ thống thực phẩm toàn cầu “tiếp tục phản ứng theo cách mà chúng ta đã thấy gần đây, thì điều tương tự sẽ còn xảy ra với giá thực phẩm, thậm chí có thể theo những cách cực đoan hơn và khó lường hơn”, ông Kotz nhận định với tờ báo Financial Times.

Nghiên cứu kết luận rằng sự leo thang của giá thực phẩm có thể lan tỏa từ các khu vực riêng lẻ ra phạm vi toàn cầu thông qua thương mại. Ví dụ, giá chocolate đã tăng vọt ở Anh sau khi giá cacao tăng gấp ba lần do hạn hán và nắng nóng khắc nghiệt ở Ghana và Bờ Biển Ngà.

Hoạt động đầu cơ thị trường và “chính sách sai lầm” thường cũng làm trầm trọng thêm tác động của việc tăng giá thực phẩm liên quan đến biến đổi khí hậu – theo chuyên gia Raj Patel thuộc Đại học Texas trong một cuộc trao đổi với Financial Times. Chẳng hạn, khi thời tiết nóng bức ở Nga gây ra các vụ cháy rừng khiến giá lúa mì tăng vọt vào năm 2010, Moscow đã áp đặt lệnh cấm vận xuất khẩu lúa mì, “đẩy giá lúa mì toàn cầu lên cao ngất ngưởng” – ông Patel lưu ý. Thực tế này góp phần gây ra các cuộc bạo loạn bánh mì ở những nơi xa xôi như Mozambique.

Đồng tác giả báo cáo trên, bà Anne Taylor, Giám đốc điều hành của tổ chức Food Foundation trụ sở tại Anh, cho rằng các quốc gia như Anh, vốn phụ thuộc nhiều vào hàng hóa nhập khẩu, đặc biệt dễ bị tổn thương trước các cú sốc khí hậu ở nước ngoài.

Nghiên cứu cũng đặt ra một số câu hỏi cho các ngân hàng trung ương, khi giá thực phẩm tăng cao đe dọa nỗ lực kiểm soát lạm phát chung, nhất là ở các nền kinh tế mới nổi – nơi thực phẩm chiếm tỷ trọng lớn hơn trong rổ hàng hóa tiêu dùng. “Nhiệt độ cao bất thường ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ lệ lạm phát nói chung và động lực chính là sự tăng giá thực phẩm”, ông Kotz nói.

Tuần trước, Ngân hàng Trung ương Anh (BOE) cho biết tốc độ lạm phát ở nước này trong tháng 6 là 3,6%, cao nhất 18 tháng, một phần do giá lương thực tăng.

]]>
Biến đổi khí hậu làm giá thực phẩm cơ bản tăng mạnh 전세계 https://tapchisacdep.com/bien-doi-khi-hau-lam-gia-thuc-pham-co-ban-tang-manh-%ec%a0%84%ec%84%b8%ea%b3%84/ Sun, 14 Sep 2025 01:42:56 +0000 https://tapchisacdep.com/bien-doi-khi-hau-lam-gia-thuc-pham-co-ban-tang-manh-%ec%a0%84%ec%84%b8%ea%b3%84/

Biến đổi khí hậu đang có tác động nghiêm trọng đến giá thực phẩm cơ bản trên toàn cầu, đồng thời gây ra những rủi ro rộng lớn hơn đối với xã hội. Một nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng thời tiết cực đoan đã làm tăng giá của nhiều loại hàng hóa thiết yếu, từ rau củ ở California đến cà phê ở Brazil. Các điều kiện thời tiết cực đoan chưa từng có trước năm 2020 đã góp phần làm tăng giá thực phẩm trong ngắn hạn.

Nghiên cứu đã phân tích 16 ví dụ tại 18 quốc gia nơi giá cả tăng đột biến trong ngắn hạn do nắng nóng cực đoan, hạn hán hoặc mưa lớn trong giai đoạn 2022-2024. Tại California và Arizona, giá rau củ đã tăng tới 80% vào tháng 11/2022 so với cùng kỳ năm trước do hai bang này trải qua nắng nóng khắc nghiệt và thiếu nước vào mùa hè. Hàn Quốc cũng ghi nhận giá bắp cải tăng 70% vào tháng 9 năm ngoái sau đợt nắng nóng vào tháng 8. Châu Âu chứng kiến giá dầu ô-liu tăng 50% vào tháng 1/2024 sau đợt hạn hán kéo dài ở Ý và Tây Ban Nha trong các năm 2022 và 2023.

Ở Mexico, giá trái cây và rau củ đã tăng 20% trong cùng tháng do một trong những đợt hạn hán nghiêm trọng nhất trong thập kỷ qua. Nhật Bản cũng trải qua sự tăng vọt giá gạo lên 48% vào tháng 9/2024 sau một đợt nắng nóng kỷ lục. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng giá ca cao toàn cầu đã tăng tới 280% vào tháng 4 năm đó do nắng nóng tại Ghana và Bờ Biển Ngà.

Thực phẩm lành mạnh thường có giá cao hơn các lựa chọn kém lành mạnh, và khi giá tăng, các hộ gia đình thu nhập thấp có xu hướng cắt giảm các loại thực phẩm bổ dưỡng như trái cây và rau củ. Điều này dẫn đến những rủi ro dây chuyền về xã hội, bao gồm suy dinh dưỡng, tiểu đường tuýp 2 và bệnh tim mạch. Hơn nữa, việc giá thực phẩm tăng do thời tiết cực đoan cũng làm trầm trọng thêm lạm phát nói chung, có thể dẫn đến bất ổn chính trị và xã hội.

Những phát hiện này nhấn mạnh sự cần thiết phải có các biện pháp ứng phó và thích nghi với biến đổi khí hậu để giảm thiểu tác động tiêu cực đến hệ thống lương thực toàn cầu. Đồng thời, các chính phủ và tổ chức quốc tế cần hỗ trợ các hộ gia đình thu nhập thấp trong việc tiếp cận thực phẩm lành mạnh và đảm bảo an ninh lương thực cho tất cả mọi người.

Nguồn: Ví dụ

]]>
Đầu tư khí hậu chuyển hướng từ Mỹ sang châu Âu và châu Á https://tapchisacdep.com/dau-tu-khi-hau-chuyen-huong-tu-my-sang-chau-au-va-chau-a/ Thu, 11 Sep 2025 23:13:52 +0000 https://tapchisacdep.com/dau-tu-khi-hau-chuyen-huong-tu-my-sang-chau-au-va-chau-a/

Nhiều nhà đầu tư quốc tế đang chuyển hướng tìm kiếm cơ hội đầu tư khí hậu tại châu Âu và châu Á-Thái Bình Dương, thay vì tiếp tục rót vốn vào Mỹ. Sự thay đổi này xuất phát từ chính sách mới của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump, như được tiết lộ trong khảo sát thường niên ‘Global Climate Investing Survey 2025’ của Robeco.

Khảo sát toàn cầu với 300 tổ chức đầu tư, quản lý tổng tài sản hơn 31 nghìn tỷ USD, cho thấy sự sụt giảm rõ rệt trong việc coi biến đổi khí hậu là yếu tố trọng tâm trong chính sách đầu tư. Cụ thể, tỷ lệ này đã giảm từ 62% năm ngoái xuống còn 46% năm nay. Sự giảm này đặc biệt rõ rệt tại Bắc Mỹ, nơi chỉ có 23% tổ chức đầu tư coi khí hậu là ưu tiên, thấp hơn nhiều so với 62% ở châu Âu và 59% ở châu Á – Thái Bình Dương.

Nguyên nhân chủ yếu của sự sụt giảm này là do thay đổi chính sách khí hậu tại Mỹ. Gần 60% nhà đầu tư cho biết họ sẽ chờ đợi chính sách mới từ Washington trước khi quyết định đầu tư. Tuy nhiên, đa số nhà đầu tư tin rằng tác động tiêu cực từ chính sách mới của Mỹ chỉ là tạm thời. Có tới 56% kỳ vọng đà chuyển đổi khí hậu toàn cầu sẽ phục hồi sau khi chính quyền hiện tại kết thúc nhiệm kỳ, và 53% nhận định ảnh hưởng này sẽ không kéo dài.

Xu hướng dịch chuyển vốn đầu tư ngày càng rõ rệt, với 58% nhà đầu tư châu Âu, 62% nhà đầu tư châu Á – Thái Bình Dương và 38% nhà đầu tư Bắc Mỹ cho biết sẽ ưu tiên tìm kiếm cơ hội đầu tư khí hậu ngoài thị trường Mỹ. Mặc dù vậy, 39% nhà đầu tư vẫn dự kiến tăng phân bổ vốn vào các giải pháp khí hậu. Tuy nhiên, khảo sát cũng chỉ ra các rào cản lớn đối với đầu tư vào thích ứng khí hậu, như thiếu sản phẩm đầu tư phù hợp, khó tìm doanh nghiệp đủ tin cậy và lo ngại về lợi suất rủi ro cạnh tranh.

Chiến lược gia Lucian Peppelenbos của Robeco nhận định: ‘Dù nhiều nhà đầu tư vẫn cam kết mục tiêu khí hậu, mức độ ưu tiên toàn cầu đang giảm. Điều này cho thấy tầm quan trọng của sự kiên định và linh hoạt, đặc biệt khi bối cảnh chính sách và thị trường thay đổi nhanh chóng’. Nhìn chung, khảo sát này cho thấy sự chuyển biến trong tư duy đầu tư và các thách thức mà nhà đầu tư phải đối mặt trong bối cảnh biến đổi khí hậu.

Giới đầu tư đang ngày càng quan tâm đến các cơ hội và thách thức liên quan đến biến đổi khí hậu. Bạn có thể tìm hiểu thêm về các khảo sát cũng như các vấn đề liên quan đến đầu tư khí hậu trên trang web của Robeco để có thông tin chi tiết hơn.

]]>
Trái Đất đối mặt với khủng hoảng nước ngọt tồi tệ chưa từng có https://tapchisacdep.com/trai-dat-doi-mat-voi-khung-hoang-nuoc-ngot-toi-te-chua-tung-co/ Wed, 20 Aug 2025 16:30:34 +0000 https://tapchisacdep.com/trai-dat-doi-mat-voi-khung-hoang-nuoc-ngot-toi-te-chua-tung-co/

Một nghiên cứu mới đây đã đưa ra cảnh báo về tình trạng khô hạn nghiêm trọng và nhanh chóng đang xảy ra trên các lục địa của Trái Đất. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là việc khai thác nước ngầm quá mức và biến đổi khí hậu, đe dọa nghiêm trọng đến an ninh nước và lương thực trên toàn cầu.

Theo nghiên cứu được thực hiện bởi Đại học bang Arizona (Mỹ) và được công bố gần đây, tình trạng khô hạn đã kéo dài trong hơn 22 năm qua. Trong thời gian này, bốn vùng ‘siêu khô hạn’ với quy mô lục địa đã hình thành tại Bắc bán cầu. Các khu vực này bao gồm Tây Nam Bắc Mỹ và Trung Mỹ, Alaska và Bắc Canada, Bắc Nga, và vùng Bắc Phi-Trung Đông-Âu-Á.

Tình trạng khô hạn trên diện rộng không chỉ ảnh hưởng đến các khu vực nông nghiệp, đô thị và vùng băng tan mà còn đe dọa đến nguồn nước ngọt còn lại trên Trái Đất. Việc khô hạn diễn ra nhanh chóng và trên quy mô lớn như hiện nay là một vấn đề đáng quan ngại, đòi hỏi sự quan tâm và hành động khẩn cấp từ cộng đồng quốc tế.

Nhóm tác giả của nghiên cứu này đã kêu gọi hành động ngay lập tức để giảm thiểu tình trạng cạn kiệt nước ngầm và bảo vệ nguồn nước ngọt. Họ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng và thực hiện các chính sách toàn cầu về quản lý nước ngầm, cũng như sự cần thiết của hợp tác quốc tế để giải quyết cuộc khủng hoảng nước ngọt toàn cầu.

Trước tình trạng khô hạn nghiêm trọng đang diễn ra, việc đánh giá tình trạng khô hạn và tìm kiếm các giải pháp bền vững để quản lý nguồn nước đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Chỉ thông qua sự hợp tác và hành động quyết liệt, chúng ta mới có thể giảm thiểu tác động tiêu cực của tình trạng khô hạn và bảo vệ nguồn nước ngọt cho tương lai.

]]>
Giảm ô nhiễm không khí có thể làm tăng tốc độ nóng lên toàn cầu https://tapchisacdep.com/giam-o-nhiem-khong-khi-co-the-lam-tang-toc-do-nong-len-toan-cau/ Sat, 16 Aug 2025 23:06:57 +0000 https://tapchisacdep.com/giam-o-nhiem-khong-khi-co-the-lam-tang-toc-do-nong-len-toan-cau/

Các nhà khoa học đang lên tiếng cảnh báo về một hệ quả không mong muốn từ việc cắt giảm ô nhiễm không khí trên toàn cầu, cụ thể là việc có thể đẩy nhanh tốc độ nóng lên toàn cầu, bất chấp những lợi ích đáng kể cho sức khỏe cộng đồng. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Communications Earth & Environment chỉ ra rằng sự giảm thiểu ô nhiễm không khí tại khu vực Đông Á, đặc biệt là Trung Quốc, đã làm suy yếu “hiệu ứng làm mát” mà trước đây được tạo ra bởi các hạt bụi trong không khí.

Trước khi Trung Quốc ban hành chính sách về chất lượng không khí năm 2010, ô nhiễm là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong sớm ở nước này. (Nguồn: Getty)
Trước khi Trung Quốc ban hành chính sách về chất lượng không khí năm 2010, ô nhiễm là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong sớm ở nước này. (Nguồn: Getty)

Những hạt bụi này hoạt động như một loại “tấm chắn” tự nhiên, phản xạ một phần ánh sáng mặt trời và từ đó hạn chế sự hấp thụ nhiệt tại bề mặt Trái Đất. Sự hiện diện của chúng trong không khí góp phần làm giảm nhẹ tác động của sự nóng lên toàn cầu. Tuy nhiên, khi các quốc gia triển khai các biện pháp mạnh mẽ nhằm giảm thiểu khí thải như SO₂, một phần quan trọng của ô nhiễm không khí, “tấm chắn” tự nhiên này đã bắt đầu biến mất.

Các nhà khoa học nhấn mạnh rằng việc cải thiện chất lượng không khí là một điều không thể tranh cãi, đặc biệt khi xét đến lợi ích sức khỏe mà nó mang lại. Ô nhiễm không khí là một vấn đề sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng, gây ra hàng triệu ca tử vong sớm mỗi năm trên toàn thế giới. Giảm thiểu ô nhiễm không khí không chỉ giúp ngăn chặn những cái chết sớm mà còn cải thiện chất lượng cuộc sống cho hàng triệu người.

Giáo sư Robert Allen, một chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực biến đổi khí hậu, đưa ra quan điểm rằng: “Chúng ta đã tháo bỏ ‘tấm rèm che nắng’, và bây giừ chúng ta phải đối mặt với ánh nắng mặt trời bằng cách giảm thiểu các nguồn nhiệt – tức là khí nhà kính.” Ông và các đồng nghiệp của mình đề xuất một số giải pháp để đối phó với thách thức này, bao gồm việc trồng cây để hấp thụ CO₂, thu giữ carbon, và quan trọng nhất là chuyển đổi từ năng lượng dựa trên nhiên liệu hóa thạch sang các nguồn năng lượng tái tạo.

Những giải pháp này, mặc dù có thể đòi hỏi thời gian và nỗ lực hơn để thực hiện, được coi là những bước đi cần thiết và đúng đắn. Quá trình chuyển đổi sang một nền kinh tế carbon thấp không chỉ giúp giảm thiểu tốc độ nóng lên toàn cầu mà còn tạo ra lợi ích kinh tế và xã hội lâu dài. Khi đánh giá về tốc độ và hiệu quả của các giải pháp, các nhà khoa học khẳng định rằng mỗi bước đi đều quan trọng và cần được sự ủng hộ của toàn xã hội.

Bài học quan trọng từ Đông Á cho thấy rằng chính sách môi trường và hành động chống biến đổi khí hậu cần phải đi đôi với nhau. Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận đa hướng và đồng bộ, từ việc tăng cường các biện pháp giảm ô nhiễm không khí, hạn chế khí thải nhà kính, cho đến nâng cao nhận thức và sự tham gia của cộng đồng. Cùng nhau, chúng ta có thể đối phó với thách thức kép của cải thiện chất lượng không khí và chống lại biến đổi khí hậu.

]]>
Sét đỏ và biển sữa – Dấu hiệu của biến đổi khí hậu tác động đến môi trường https://tapchisacdep.com/set-do-va-bien-sua-dau-hieu-cua-bien-doi-khi-hau-tac-dong-den-moi-truong/ Tue, 12 Aug 2025 17:06:55 +0000 https://tapchisacdep.com/set-do-va-bien-sua-dau-hieu-cua-bien-doi-khi-hau-tac-dong-den-moi-truong/

Những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ và hiếm gặp gần đây đã thu hút sự chú ý của toàn cầu. Từ những tia sét đỏ với hình dạng kỳ dị như trong phim khoa học viễn tưởng, hiện tượng ‘biển sữa’, đến sự tẩy trắng đồng loạt của san hô – tất cả đều là những cảnh tượng gây sửng sốt và tiềm ẩn mối lo về sự biến đổi khí hậu cũng như tác động xấu tới môi trường.

Ảnh: Pexels
Ảnh: Pexels

Sét đỏ, một hiện tượng hiếm gặp, đã được ghi nhận tại dãy Himalaya vào năm 2022. Các nhà nghiên cứu cho rằng mặc dù sét đỏ xảy ra ở tầng khí quyển trên, nhưng chúng thường liên quan đến các biến đổi về thời tiết, có khi rất cực đoan. Việc nghiên cứu hiện tượng này không chỉ giúp giải mã những bí ẩn đang tồn tại mà còn góp phần lý giải cách các cơn bão ngày càng trở nên phức tạp và khó dự đoán.

Ảnh: Steven Miller
Ảnh: Steven Miller

Burcu Kosar, nhà vật lý khí quyển tại NASA, cho rằng nhiệt độ toàn cầu tăng do biến đổi khí hậu có thể làm gia tăng cường độ và tần suất giông bão, đồng thời cũng dẫn đến hoạt động sét mạnh hơn. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn cần thêm thời gian để tìm hiểu và có những lý giải xác đáng về mối liên hệ giữa sét đỏ với các cơn bão và những gì xảy ra ở ngoài vũ trụ.

San hô bị tẩy trắng (Ảnh: Ocean Image Bank)
San hô bị tẩy trắng (Ảnh: Ocean Image Bank)

Một hiện tượng khác cũng thu hút sự chú ý là ‘biển sữa’, khi mặt biển phát sáng đồng đều, lan rộng đến tận chân trời với ánh sáng xanh lục nhạt như ánh dạ quang. Các nhà nghiên cứu đã biên soạn cơ sở dữ liệu toàn diện nhất cho đến nay về những sự kiện này, kết hợp với các báo cáo, thông tin, ghi chép khi đi biển của các thủy thủ suốt 400 năm. Dự án này nhằm mục đích chuyển các câu chuyện truyền miệng nhiều thế kỷ thành bằng chứng khoa học và tìm ra mối liên hệ giữa những vùng biển phát sáng ấy với cách mà hành tinh xanh đang vận hành.

Ảnh: Blue Media Exmouth
Ảnh: Blue Media Exmouth

Tuy nhiên, câu hỏi lớn nhất hiện vẫn chưa có lời giải: liệu hiện tượng này là dấu hiệu của một hệ sinh thái lành mạnh hay là biểu hiện của mất cân bằng sinh học? Điều này mở ra hướng nghiên cứu mới về vai trò của vi khuẩn trong hệ sinh thái đại dương.

Những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ cảnh báo điều gì? - Ảnh 1.
Những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ cảnh báo điều gì? – Ảnh 1.

Ngoài ra, san hô ở nhiều vùng biển cũng đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng. Theo công bố vào cuối tháng 4/2025, tình trạng tẩy trắng đã lan rộng đến 84% rạn san hô của đại dương, đây là sự kiện nghiêm trọng nhất từng xảy ra trên quy mô toàn cầu. Đây là lần thứ tư hiện tượng san hô bị tẩy trắng diễn ra trên toàn cầu kể từ năm 1998.

Ảnh: National Geographic
Ảnh: National Geographic

Nguyên nhân được cho là do đại dương ấm lên và chưa biết khi nào sẽ kết thúc. Các nhà khoa học cho rằng cách tốt nhất để bảo vệ các rạn san hô là giải quyết tận gốc nguyên nhân của biến đổi khí hậu. Điều đó có nghĩa là giảm lượng khí thải của con người, chủ yếu từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch.

Tóm lại, những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ gần đây không chỉ mang đến cảnh tượng gây sửng sốt mà còn tiềm ẩn mối lo về sự biến đổi khí hậu và tác động xấu tới môi trường. Để bảo vệ hành tinh xanh, chúng ta cần phải hành động quyết liệt để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

]]>
Đại học Huế tổ chức Hội thảo quốc tế về Công nghệ và Quản lý Xanh hướng tới phát triển bền vững https://tapchisacdep.com/dai-hoc-hue-to-chuc-hoi-thao-quoc-te-ve-cong-nghe-va-quan-ly-xanh-huong-toi-phat-trien-ben-vung/ Mon, 11 Aug 2025 01:31:27 +0000 https://tapchisacdep.com/dai-hoc-hue-to-chuc-hoi-thao-quoc-te-ve-cong-nghe-va-quan-ly-xanh-huong-toi-phat-trien-ben-vung/

Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế vừa tổ chức thành công Hội thảo quốc tế Công nghệ và Quản lý Xanh (IFGTM) lần thứ 15, năm 2025. Sự kiện này là diễn đàn để các nhà khoa học, hoạch định chính sách, quản lý cùng thảo luận và chia sẻ các nghiên cứu mới nhất về bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu.

GS.TS Huỳnh Trung Hải, Chủ tịch Mạng lưới Nghiên cứu Công nghệ và Quản lý Xanh (CGTMR) phát biểu.
GS.TS Huỳnh Trung Hải, Chủ tịch Mạng lưới Nghiên cứu Công nghệ và Quản lý Xanh (CGTMR) phát biểu.

Với chủ đề ‘Các giải pháp quản lý và công nghệ xanh hướng tới phát triển bền vững và phát thải ròng bằng 0’, hội thảo đã trở thành nơi hội tụ của các chuyên gia từ nhiều quốc gia. Hội thảo IFGTM 2025 được tổ chức thành 1 phiên toàn thể và 3 phiên chuyên đề, với hơn 24 báo cáo khoa học. Trong đó, phiên toàn thể có sự tham gia của các diễn giả mời là các giáo sư hàng đầu từ Nhật Bản, Singapore và Việt Nam. Bên cạnh đó, còn có 27 báo cáo treo (poster), đa số là của các nhà nghiên cứu trẻ và nghiên cứu sinh.

Hội thảo còn có sự góp mặt của nhiều nhà nghiên cứu trẻ. (Ảnh: Đại Dương)
Hội thảo còn có sự góp mặt của nhiều nhà nghiên cứu trẻ. (Ảnh: Đại Dương)

Theo PGS.TS Võ Thanh Tùng, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế, chủ đề của IFGTM 2025 phản ánh xu hướng toàn cầu về chuyển đổi xanh và nỗ lực đạt đến phát thải ròng khí nhà kính bằng không (Net-Zero). Các báo cáo trình bày tại hội thảo tập trung vào các nhóm nội dung: Các giải pháp công nghệ xanh trong kiểm soát ô nhiễm; Các công cụ và giải pháp tiên tiến cho quản lý tài nguyên và môi trường; Năng lượng và biến đổi khí hậu; Kết nối học thuật – doanh nghiệp – cộng đồng trong tiến trình đạt mục tiêu Net-Zero.

Nhiều đại biểu quốc tế uy tín trong lĩnh vực nghiên cứu môi trường tham dự tại hội thảo.
Nhiều đại biểu quốc tế uy tín trong lĩnh vực nghiên cứu môi trường tham dự tại hội thảo.

Các báo cáo có chất lượng sẽ trải qua quá trình bình duyệt để công bố trên Kỷ yếu thuộc hệ thống của Nhà xuất bản Trans Tech Publications và trên các tạp chí: Khoa học Đại học Huế: Khoa học Tự nhiên, Khoa học và Công nghệ Trường Đại học Khoa học.

PGS.TS Võ Thanh Tùng, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế chào mừng khai mạc Hội thảo quốc tế Công nghệ và Quản lý Xanh (IFGTM) lần thứ 15.
PGS.TS Võ Thanh Tùng, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế chào mừng khai mạc Hội thảo quốc tế Công nghệ và Quản lý Xanh (IFGTM) lần thứ 15.

Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế (trực tiếp là Khoa Môi trường) là thành viên tích cực của mạng lưới CGTMR từ những ngày đầu thành lập, đã từng đăng cai tổ chức thành công IFGTM 2015. Đào tạo, nghiên cứu và hợp tác quốc tế về môi trường là một trong các thế mạnh của Trường nhiều năm qua.

IFGTM là diễn đàn khoa học thường niên của Mạng lưới Nghiên cứu Công nghệ và Quản lý Xanh (CGTMR) – mạng lưới bao gồm các đơn vị (Trường, Viện) có đào tạo và nghiên cứu về môi trường trong nước và các đối tác quốc tế. Hiện CGTMR có 17 đơn vị thành viên trong nước và 4 đối tác quốc tế. Kể từ khi hình thành đến nay, đã có 14 hội thảo IFGTM được các đơn vị khắp các miền đất nước đăng cai tổ chức.

]]>
Biến đổi khí hậu làm ‘nóng’ ngành thời trang https://tapchisacdep.com/bien-doi-khi-hau-lam-nong-nganh-thoi-trang/ Sun, 10 Aug 2025 12:14:49 +0000 https://tapchisacdep.com/bien-doi-khi-hau-lam-nong-nganh-thoi-trang/

Biến đổi khí hậu đang tác động mạnh mẽ đến ngành thời trang trên toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Ngành thời trang không chỉ là một trong những ngành gây ra lượng phát thải carbon lớn mà còn là ngành dễ bị tổn thương trước những biến đổi thời tiết cực đoan. Từ khâu sản xuất, vận hành đến kỳ vọng của thị trường xuất khẩu, ngành thời trang buộc phải thích nghi với những thay đổi để đảm bảo sự tồn tại và phát triển.

Các loại sợi tự nhiên như bông, len, cashmere đều phụ thuộc vào điều kiện nhiệt độ ổn định. Khi điều kiện thời tiết thất thường tại các quốc gia sản xuất sợi chủ lực như Ấn Độ, Trung Quốc hay Mông Cổ, mùa vụ bị ảnh hưởng, dẫn đến khả năng cung ứng lẫn chi phí đầu vào đều biến động. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến ngành dệt may Việt Nam, với kim ngạch xuất khẩu hơn 40 tỷ USD mỗi năm, vốn vẫn phụ thuộc nhiều vào nguyên liệu nhập khẩu. Biến động về thời tiết tại các quốc gia khác đồng nghĩa với chi phí đầu vào tăng, thời gian giao hàng kéo dài và nguy cơ chậm tiến độ sản xuất cho các đơn hàng xuất khẩu lớn.

Khí hậu nóng lên, thời trang chịu lạnh
Khí hậu nóng lên, thời trang chịu lạnh

Không chỉ chuỗi cung ứng, hành vi tiêu dùng cũng bắt đầu thay đổi theo thời tiết. Mùa đông ngắn hơn dẫn đến sức tiêu thụ của các sản phẩm thời trang mùa lạnh giảm xuống, trong khi mùa hè kéo dài làm tăng nhu cầu về quần áo nhẹ, thoáng mát. Các tập đoàn thời trang lớn như Kering, Adidas hay Hermès đã bắt đầu tích hợp rủi ro khí hậu vào chiến lược vận hành của họ.

Ở Việt Nam, các doanh nghiệp dệt may cũng đang từng bước thích ứng với biến đổi khí hậu. Một số doanh nghiệp đã đầu tư vào sản xuất sợi tái chế, thân thiện môi trường và sắp xếp lại mô hình sản xuất để giảm thiểu tác động tiêu cực. Tuy nhiên, mức độ sẵn sàng vẫn còn hạn chế và phần lớn doanh nghiệp mới dừng lại ở các giải pháp tình huống. Trong khi đó, các thị trường xuất khẩu như EU đang yêu cầu ngày càng cao về minh bạch chuỗi cung ứng và báo cáo tác động môi trường.

Biến đổi khí hậu đang tạo ra thách thức lớn cho ngành thời trang, nhưng cũng mang lại cơ hội cho các doanh nghiệp có thể thích nghi và thay đổi để đảm bảo sự tồn tại và phát triển trong bối cảnh mới. Việc chuyển đổi sang các phương thức sản xuất bền vững, ứng dụng công nghệ tái chế và giảm phát thải carbon không chỉ giúp ngành thời trang giảm thiểu rủi ro mà còn mở ra những cơ hội kinh doanh mới trong tương lai.

Nhìn chung, ngành thời trang cần có những thay đổi căn bản để ứng phó với biến đổi khí hậu. Bằng cách tích hợp rủi ro khí hậu vào chiến lược vận hành, đầu tư vào sản xuất bền vững và tăng cường minh bạch chuỗi cung ứng, các doanh nghiệp thời trang có thể giảm thiểu tác động tiêu cực và tạo ra cơ hội phát triển trong bối cảnh mới.

]]>