Quảng Trị – vùng đất gắn liền với những chiến công hào hùng trong lịch sử, đang trong quá trình chuyển mình mạnh mẽ để khẳng định vị thế mới trên bản đồ du lịch Việt Nam. Trong quá trình phát triển này, du lịch biển đảo và du lịch trải nghiệm sông nước đang trở thành điểm nhấn quan trọng, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước.

Nhằm đáp ứng nhu cầu di chuyển bằng đường thủy ngày càng tăng, tỉnh đã và đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để bảo đảm an toàn cho người dân và du khách. Hạ tầng đường thủy của tỉnh đang được đầu tư đồng bộ, với hiện có 2 loại hình vận tải đường thủy phục vụ du lịch trên địa bàn tỉnh, gồm vận tải du lịch đường biển và vận tải đường thủy nội địa.

Những năm qua, tỉnh đã nỗ lực đầu tư xây dựng hạ tầng cảng bến hiện đại, đồng bộ, phục vụ đắc lực cho hoạt động vận chuyển và đón khách du lịch đường thủy. Với du lịch biển đảo, hệ thống cảng đã được nâng cấp đáng kể. Cảng Cồn Cỏ – Cửa Việt là cảng du lịch đầu tiên của tỉnh, đóng vai trò quan trọng kết nối đất liền với đảo Cồn Cỏ – điểm đến ngày càng hấp dẫn trên bản đồ du lịch Quảng Trị.

Cảng được trang bị cầu tàu hiện đại có thể đón tàu lên đến 200 khách cùng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, kè chắn sóng và bãi đậu an toàn. Bên cạnh đó, hệ thống bến thủy nội địa cũng được chú trọng phát triển. Dự kiến trong năm 2026, tỉnh sẽ đưa vào vận hành thêm các bến thuyền như Nhật Lệ, Quán Hàu, Thần Đinh; tiếp tục khảo sát mở rộng tuyến du lịch đường thủy nội địa trên các sông như Bến Hải, Thạch Hãn, Nhật Lệ, Kiến Giang, sông Gianh…

Bảo đảm an toàn cho du khách khi tham gia các tour, tuyến đường thủy không chỉ phụ thuộc vào hạ tầng mà còn nằm ở khâu kiểm soát chất lượng phương tiện, người điều khiển và đội ngũ phục vụ. Tỉnh Quảng Trị đã thực hiện nghiêm túc công tác đăng kiểm, kiểm định tàu thuyền, đồng thời yêu cầu người lái và nhân viên phục vụ trên thuyền phải có chứng chỉ hành nghề theo quy định.

Tỉnh cũng tăng cường phối hợp với các sở, ngành và chính quyền địa phương để kiểm tra, hướng dẫn và chỉ đạo các đơn vị hoạt động du lịch trên địa bàn tỉnh, từng bước nâng cao chất lượng dịch vụ, bảo đảm an toàn cho khách du lịch. Với sự đầu tư bài bản và sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị và tinh thần chủ động, trách nhiệm của các doanh nghiệp, cộng đồng du lịch, Quảng Trị đang từng bước xây dựng hình ảnh một điểm đến an toàn, thân thiện, giàu trải nghiệm, đặc biệt trên những hành trình khám phá bằng đường thủy.

Hộ chiếu Nhật Bản hiện đang xếp thứ hai thế giới về quyền lực, cho phép công dân miễn visa ở 192 điểm đến trên toàn cầu. Tuy nhiên, một xu hướng đáng chú ý đang diễn ra ở Nhật Bản, khi ngày càng nhiều người trẻ chọn không đi du lịch quốc tế.

Theo bảng xếp hạng hộ chiếu mới nhất của Henley Passport Index quý III, Nhật Bản và Hàn Quốc đang đứng thứ hai với 192 điểm đến miễn visa cho công dân của họ. Tuy nhiên, tỷ lệ người Nhật có hộ chiếu chỉ đạt 17,5%, thấp hơn đáng kể so với 40% công dân Hàn Quốc và 50% tại Mỹ.

Giám đốc điều hành Hiệp hội Đại lý Du lịch Nhật Bản (JATA), Hiroshi Tanimura, cho rằng sự sụt giảm này có thể được giải thích bởi nhiều yếu tố, bao gồm đồng Yen yếu, vé máy bay cao và tâm lý lo ngại về an toàn ở nhiều điểm đến quốc tế. Đồng Yen yếu là một trong những nguyên nhân chính khiến du lịch quốc tế chỉ còn 70% so với trước dịch.

Chuyên gia tiếp thị du lịch Ashley Harvey nhận định rằng xu hướng sụt giảm số người có hộ chiếu đã diễn ra từ sau thời hoàng kim du lịch những năm 1990. Đại dịch là bước ngoặt khiến nhiều người nhìn ra thế giới và cảm thấy Nhật Bản đủ an toàn, thoải mái nên họ không gia hạn hộ chiếu khi hết hạn. Sự mất giá của đồng yen cũng khiến việc du lịch nước ngoài trở nên xa xỉ với nhiều người Nhật có thu nhập trung bình.

Các điểm đến gần như Hàn Quốc và Đài Loan vẫn thu hút khách Nhật nhờ chi phí hợp lý và thời gian di chuyển ngắn. Hiệp hội Đại lý Du lịch Nhật Bản (JATA) đang đẩy mạnh chiến dịch quảng bá các điểm đến quốc tế, trong đó có Việt Nam, Đông Nam Á và Thổ Nhĩ Kỳ – những nơi thu hút lượng lớn khách Nhật trong mùa hè năm nay.

Hiện tại, dân số Nhật Bản đạt 123 triệu người, trong đó khoảng 21 triệu người có hộ chiếu. Trong 6 tháng đầu năm, Nhật Bản là thị trường gửi khách top 5 đến Việt Nam với gần 393.000 lượt. Với những nỗ lực quảng bá và xúc tiến du lịch, hy vọng rằng số lượng khách Nhật đến Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng trong thời gian tới.

Vụ lật tàu du lịch tại vịnh Hạ Long vừa xảy ra đã gióng hồi chuông cảnh tỉnh về an toàn du lịch. Các chuyên gia tâm lý học và du lịch của Đại học RMIT Việt Nam đã lên tiếng về vấn đề này, nhấn mạnh rằng sự cố vừa xảy ra là một lời cảnh tỉnh mạnh mẽ cho ngành du lịch về việc nâng cao an toàn nhằm khôi phục niềm tin cho du khách và công chúng.

Theo Tiến sĩ Joe Othman, giảng viên cấp cao ngành Tâm lý học tại Đại học RMIT Việt Nam, những sự cố như vậy thường gây ra một loạt cảm xúc phức tạp như sợ hãi, lo lắng, buồn bã… không chỉ với du khách mà cả với chủ tàu. Lượng khách du lịch cũng được dự báo sẽ sụt giảm phần nào đó, kéo theo đó là thu nhập của người dân địa phương cũng bị ảnh hưởng. Tiến sĩ Othman cho rằng, Hạ Long là một địa phương không đông dân, nơi mọi người thường có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Vì thế, các đơn vị kinh doanh du lịch có thể cảm nhận được nỗi đau tập thể và trách nhiệm cộng đồng.

Thạc sĩ Lê Huy Hoàng, bộ môn Tâm lý học tại Đại học RMIT Việt Nam nhận định, các nghiên cứu về thảm họa hàng hải cho thấy cộng đồng địa phương có thể bị ảnh hưởng khi điểm đến du lịch bỗng trở thành nơi “tưởng niệm”. Điều này có thể dẫn đến những hậu quả lâu dài về tâm lý và xã hội cho cộng đồng địa phương.

Tiến sĩ Katrina Phillips – giảng viên cấp cao ngành Tâm lý học tại Đại học RMIT Việt Nam phân tích, khi được chứng kiến hoặc nghe kể về một thảm họa như vụ việc ở vịnh Hạ Long, rủi ro vốn trừu tượng bỗng trở nên rất thật, điều đó làm tăng đáng kể mức độ cảnh giác và sợ hãi của du khách. Điều này có thể ảnh hưởng đến quyết định du lịch trong tương lai, đặc biệt với các gia đình có trẻ nhỏ hoặc người già, những người có xu hướng hủy hoặc hoãn chuyến đi sau các sự cố như vậy.

Tiến sĩ Justin Matthew Pang – Chủ nhiệm cấp cao bộ môn Quản trị du lịch và khách sạn Đại học RMIT Việt Nam chia sẻ, đối với du khách nước ngoài, họ không quen thuộc với đặc điểm thời tiết nên có thể đánh giá thấp rủi ro và vẫn mạo hiểm tham quan, khám phá vịnh Hạ Long. Theo đó, tiến sĩ Pang nhấn mạnh rằng trách nhiệm chính thuộc về các chủ tàu và cơ quan chức năng, không phải khách du lịch. Tuy nhiên, du khách cũng nên chủ động kiểm tra dự báo thời tiết, đảm bảo rằng chủ tàu tuân thủ quy định an toàn và xác nhận các quy trình bảo hiểm, cứu hộ…

Để khôi phục lòng tin của công chúng và du khách, tiến sĩ Pang kêu gọi các chủ tàu phải quản lý nghiêm ngặt số lượng người trên tàu, đảm bảo đủ áo phao…. Đồng thời đề xuất cơ quan chức năng nên ban hành lệnh cấm toàn diện các hoạt động tàu thuyền khi thời tiết xấu, nhằm bảo vệ cả người dân địa phương lẫn du khách. Bên cạnh việc tăng cường kiểm tra an toàn, đánh giá các chủ tàu thường xuyên và xử phạt nghiêm các trường hợp vi phạm từ cơ quan chức năng. Các chiến dịch truyền thông giáo dục cộng đồng và thông tin dự báo thời tiết rõ ràng sẽ đóng vai trò then chốt.

Tiến sĩ Pang cũng dẫn chứng thảm kịch chìm phà MV Sewol tại Hàn Quốc năm 2014 đã cướp đi 304 sinh mạng. Lúc đó, Hàn Quốc đã phản ứng bằng cách gây áp lực với các hiệp hội hàng hải, thành lập các tổ chức an toàn từ cơ sở và xây dựng văn hóa trách nhiệm. Tiến sĩ Pang nhấn mạnh, Việt Nam có thể học tập cách làm của Hàn Quốc, chính quyền cần tăng cường xây dựng ý thức trách nhiệm chăm sóc hành khách đối với chủ tàu để lấy lại niềm tin từ người dân địa phương và khách du lịch, hướng đến tư duy vận hành an toàn và lấy khách hàng làm trọng tâm. Theo thời gian, những hành vi nguy hiểm sẽ bị loại bỏ, từ đó hình thành một ngành du lịch an toàn, bền vững, được vận hành theo những chuẩn mực tốt nhất và có trách nhiệm.