Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) vừa trình Thủ tướng Chính phủ một báo cáo và xin ý kiến về đề xuất xây dựng chung cư cao tầng để nuôi lợn, một ý tưởng do các doanh nghiệp đề xuất. Trong báo cáo của mình, Bộ NN&MT đã dẫn chứng một loạt các văn bản pháp lý hiện hành, trong đó nhấn mạnh sự khuyến khích đối với các cơ sở chăn nuôi áp dụng công nghệ cao và tiên tiến. Mục tiêu chính là nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, đồng thời đảm bảo an toàn sinh học và bảo vệ môi trường.
Chăn nuôi lợn hiện là ngành chủ lực của Việt Nam, đóng góp khoảng 62-65% vào tổng sản lượng thịt hơi các loại. Theo số liệu mới nhất, vào năm 2024, sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng đạt gần 5,2 triệu tấn, chiếm 4,3% tổng sản lượng thịt lợn toàn cầu và đứng thứ 6 thế giới. Tuy nhiên, trong giai đoạn 2019-2020, ngành chăn nuôi lợn vẫn còn nhiều thách thức, với tỷ trọng chăn nuôi nhỏ lẻ cao và các chỉ tiêu kinh tế, kỹ thuật còn thấp. Điều này đã gây ra những khó khăn trong việc kiểm soát dịch bệnh và đảm bảo an toàn sinh học.
Đại dịch tả lợn châu Phi đã để lại những hậu quả nghiêm trọng, với hơn 9 triệu con lợn bị tiêu hủy và thiệt hại kinh tế ước tính lên đến hơn 30.000 tỷ đồng. Vào tháng 4/2020, giá thịt lợn hơi xuất chuồng đã tăng lên mức cao nhất là 105.000 đồng/kg, gây tác động trực tiếp đến chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong nước, làm tăng chỉ số này lên 6,73%.
Hai doanh nghiệp, Công ty Cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam và Công ty Cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa, đã gửi văn bản đến Bộ NN&MT đề xuất triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng. BAF Việt Nam đề xuất dự án tổ hợp trại chăn nuôi lợn 6 tầng thông minh tại Tây Ninh, dự kiến sẽ có quy mô 64.000 lợn nái sinh sản và sản xuất 1,6 triệu lợn thương phẩm mỗi năm. Tổng mức đầu tư cho dự án này ước tính hơn 12.000 tỷ đồng.
Bộ NN&MT cho biết đã tiến hành nghiên cứu mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Trung Quốc, nơi đã có hơn 2.000 mô hình tương tự, với gần 4.500 tòa nhà cao tầng dành cho chăn nuôi lợn. Mô hình này tích hợp công nghệ hiện đại và thông minh như trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ blockchain, hệ thống giám sát bằng cảm biến và thu thập dữ liệu hình ảnh và âm thanh của từng cá thể lợn theo thời gian thực. Điều này giúp phân tích và cảnh báo sớm về dịch bệnh, nâng cao hiệu quả chăn nuôi.
Mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng thể hiện nhiều ưu điểm so với phương pháp chăn nuôi truyền thống. Đặc biệt, mức độ an toàn sinh học và an toàn dịch bệnh được nâng cao thông qua hệ thống xử lý nước thải, chất thải và khí thải thông minh. Ngoài ra, mô hình này còn giúp tiết kiệm diện tích đất và hạ tầng dùng chung, rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng và tăng hiệu quả sử dụng đất lên đến 4,3 lần. nhờ việc sử dụng công nghệ hiện đại, nhu cầu nhân công cũng giảm, với một người có thể giám sát đến 2.000 con lợn.
Trước những lợi ích tiềm năng của mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng, Bộ NN&MT đang xin ý kiến của Thủ tướng và Phó Thủ tướng Chính phủ về việc triển khai mô hình này tại Việt Nam. Điều này không chỉ giúp giải quyết bài toán về an ninh lương thực và an toàn dịch bệnh mà còn đóng góp vào bảo vệ môi trường trong chăn nuôi lợn.