Vụ lật tàu Vịnh Xanh 58 cách đây một tuần đã gióng lên hồi chuông báo động về những ‘vùng còn trống’ trong ‘hải trình’ chuyển đổi số tại Việt Nam. Sự cố xảy ra khi tàu Vịnh Xanh 58, chở 49 người, gặp giông lốc bất ngờ và lật giữa biển. Đáng chú ý, vụ việc không được hệ thống giám sát nào phát hiện trong khoảng 2 giờ đồng hồ, dù tàu chỉ cách bờ 3 km và cách cảng Tuần Châu 1 km.
Sự chậm trễ trong việc phát hiện và ứng phó với tình huống khẩn cấp này đã được coi là ‘lỗ hổng chết người’ trong thời đại mà mọi chuyển động của con người đều có thể được giám sát qua GPS, cảm biến, AI, dữ liệu lớn… Trong thời đại số, mọi tàu du lịch phải được giám sát thời gian thực để đảm bảo an toàn cho hành khách. Tuy nhiên, vụ việc lần này không chỉ là một tai nạn hàng hải thông thường, mà còn làm lộ ra khoảng trống lớn, thiếu tính toàn diện trong việc ứng dụng công nghệ vào thực tế vận hành đời sống ở nhiều lĩnh vực.
Chuyển đổi số và công nghệ có ý nghĩa đặc biệt khi nó được áp dụng vào những tình huống khẩn cấp nhất, khốc liệt nhất, nơi con người không còn đơn độc. Để ngăn chặn những sự cố tương tự xảy ra trong tương lai, các địa phương, trong đó có Quảng Ninh, và các bộ, ngành liên quan cần nhanh chóng số hóa các tình huống khẩn cấp. Cụ thể, tàu ra khơi phải được trang bị thiết bị định vị và truyền dữ liệu thời gian thực. Hệ thống Trung tâm Điều hành (IOC) phải tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) để phát hiện các lộ trình bất thường của tàu.
Khi một tàu không về đúng giờ, hệ thống phải có cảnh báo kịp thời. Khi mất tín hiệu, phải có quy trình truy vết nhanh để xác định vùng tìm kiếm. Đặc biệt, khi có mưa bão, phải có radar thời tiết – tín hiệu số gửi đến từng tàu, từng thuyền viên để đảm bảo an toàn. Việc ứng dụng công nghệ vào quản lý và giám sát tàu du lịch không chỉ giúp ngăn chặn những tai nạn hàng hải mà còn thể hiện sự quan tâm, trách nhiệm của các cơ quan chức năng đối với sự an toàn của người dân.
Không chỉ việc giám sát tàu du lịch, mà chuyển đổi số cần được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Sự sống không chỉ trông chờ vào wifi mạnh và ‘may rủi’ trong kỷ nguyên chuyển đổi số. Chuyển đổi số không chỉ dừng lại là hệ thống camera nhận diện khuôn mặt trong thành phố, mà còn cần một hệ thống giám sát các tàu du lịch, radar cảnh báo thời tiết, cảnh báo khi lịch trình bất thường. Nói cách khác, chuyển đổi số cần tập trung vào việc ứng cứu người đúng lúc, trong những tình huống khẩn cấp.
Để thực hiện được điều này, các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ vào quản lý, giám sát và đảm bảo an toàn cho người dân. Bằng cách tích hợp các công nghệ như AI, IoT, dữ liệu lớn vào hệ thống giám sát, điều hành, các địa phương có thể ngăn chặn những tai nạn hàng hải và đảm bảo sự an toàn cho người dân. Đây không chỉ là một thách thức, mà còn là cơ hội để Việt Nam phát triển và hoàn thiện hệ thống quản lý, giám sát trong kỷ nguyên chuyển đổi số.
Trong bối cảnh hiện nay, việc đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ vào quản lý, giám sát là cần thiết để đảm bảo sự an toàn cho người dân và ngăn chặn những tai nạn đáng tiếc xảy ra. Liên quan đến vấn đề này, các cơ quan chức năng cần có những giải pháp cụ thể, hiệu quả để triển khai chuyển đổi số trên phạm vi toàn quốc, đồng thời đảm bảo an toàn cho người dân trong quá trình chuyển đổi số.
Chuyển đổi số không chỉ cần vẽ bản đồ đẹp mà còn cần được thể hiện qua các ứng dụng thực tế, đáp ứng nhu cầu của người dân. Điều quan trọng là phải có những giải pháp thiết thực, hiệu quả để triển khai chuyển đổi số trên phạm vi toàn quốc.